Ring sor puniki pinaka imba utawi conto pidato bali utawi panyambrama ritatkala jagi nyanggra Rahinan Jagat Saraswati. Pidarta puniki kaanggen ring lomba pidarta antuk tema Rahinan Jagat Saraswati. Inggih durus lanturang ngawacen..
Kamis, Juli 30, 2009
Senin, Juli 27, 2009
Kasusastran Bali Anyar
Nyambung antuk postingan tiang sane dumun, indik Kasusastran Bali Purwa, ne mangkin tiang jagi ngicenin "penjelasan" indik Kasusastran Bali Anyar. Kasusastran Bali Anyar taler wenten sane mawangun gancaran, wenten taler sane mawangun puisi.
Ksusastran Bali Anyar sane mawangun gancaran makadi :
Ksusastran Bali Anyar sane mawangun gancaran makadi :
Jumat, Juli 24, 2009
Kasusastran Bali Purwa
Kasusastran wit ipun saking Basa Sanskerta. Kruna linggan ipun satra. Kruna sastra wit ipune saking "sas" miwah "tra". "Sas" maarti kaweruhan, "tra" maarti piranti utawi ukuran. Sastra maarti piranti utawi ukuran kaweruhan (asil karangan, peplajahan sane utama). Dadosne kasusastran teges ipun asil pakaryan i manusa sane marupa tulisan utawi karangan sane kawentennyane luih, becik, tur lengut.
Selasa, Juli 21, 2009
Satua Bawak
Satua bawak utawi Bahasa Indonesia ne cerita pendek (cerpen) inggih punika silih sinunggil karya sastra bali anyar. Satua bawak puniki sampun keni yusan budaya saking luar bali. Punika santukan satua bawak puniki ngranjing ring kasusastran bali anyar. Ring sor puniki wantah marupa imba utawi conto satua bawak bali.
Subakti Ring Guru Pengajian
Carita ne puniki kaketus saking Adi Parwa. Indik kasubaktin i sisia ring guru. Inggih lanturang malih....
Minggu, Juli 19, 2009
Satua Bali
Minab sameton kari eling ritatkala kari alit, ring sekolah SD polih pelajaran indik masatua? Inggih, satua bali wantah silih sinunggil pelajahan sane demenin tiang dumun daweg kari ring Sekolah Dasar. Napi malih daweg nika Guru Bahasa Bali tiange ring SD wikan pisan nyatua bali. Akeh satua-satua bali sane sampun tiang polih saking Bapak Guru. Bes akeh judul-judulne nyantos engsap tiang napi gen nika. Wantah akidik sane prasidan ban tiang ngingetin.
Jumat, Juli 17, 2009
Katuturin Kambing Takutin Macan
Puniki malih wenten satua bali sane dumun senengin tiang ritatkala kari alit. Kari masekolah ring Sekolah Dasar. Satua indik I Macan sane takut-takutina olih I kambing, santukan I Macan bes sombong, mapi-mapi nyapa kadi aku. Inggih lanturang maca ceritane..
Rabu, Juli 15, 2009
Humor Amrik vs Indonesia
Sore-sore iseng browsing ngangen keyword 'lelucon' kacunduk sareng banyolan puniki. Isine ten sanget lucu, sakewanten menarik lan kreatifne sane ngae tiang nadiang banyolan niki bahan artikel ring blog. Lumayan anggen selingan. Sambil nyantos galah mulih saking gae. Nggih biar ten makeh ba-bi-bu, langsung manten baca lengkapne...
Selasa, Juli 14, 2009
Bajang Bunga
Olih : Mas Ruscitadewi
Sabilang matemu, ia setata makenyir, sakéwala tan ja seken kenyiré katuju kapining tiang. Kenyir anak luh banjang ento kaliwat dangsah, ten nyidayang tiang médaang. Di kénkéné ia makenyir tekén cicing-cicingé ané marurian di rurungé, di kénkéné ia makenyir tekén entik-entikané, di kénkéné ia ngejirin sabilang anak ané liwat di pempatané.
Tan ja kenyiré ento ané ngranayang tiang setata nletekin ia. Tan masih ulian kajegéganné. Yén alihin di goba ia tan ja bas jelék, sakéwala nénten masih nyidayang orahang jegég. Muané biasa-basa dogén, tingkahné ané tan biasa. Abesik cirin anak luh bajang ento ané setata ingetang titiang, ia setata ngaba lan nganggo bunga. Bokné kasumpangin bunga-bunga yadin ja ia tusing ka pura tur tusing ngigel, baongné masih kakalungin bunga. Ento ngawinang tiang nyambat ia Bajang Bunga. Lénan kén ento, Bajang Bunga totonan jemet gati mabersih-bersih. Dija ja tepukina ada leluu, jag duduka, jag jemaka tur kaentungang ka tongosné. Tingkah ento setata ngulgul ati, ané seken-seken mangunin patakon di atin tiangé, nyén sujatiné ia?
Sabilang matemu, ia setata makenyir, sakéwala tan ja seken kenyiré katuju kapining tiang. Kenyir anak luh banjang ento kaliwat dangsah, ten nyidayang tiang médaang. Di kénkéné ia makenyir tekén cicing-cicingé ané marurian di rurungé, di kénkéné ia makenyir tekén entik-entikané, di kénkéné ia ngejirin sabilang anak ané liwat di pempatané.
Tan ja kenyiré ento ané ngranayang tiang setata nletekin ia. Tan masih ulian kajegéganné. Yén alihin di goba ia tan ja bas jelék, sakéwala nénten masih nyidayang orahang jegég. Muané biasa-basa dogén, tingkahné ané tan biasa. Abesik cirin anak luh bajang ento ané setata ingetang titiang, ia setata ngaba lan nganggo bunga. Bokné kasumpangin bunga-bunga yadin ja ia tusing ka pura tur tusing ngigel, baongné masih kakalungin bunga. Ento ngawinang tiang nyambat ia Bajang Bunga. Lénan kén ento, Bajang Bunga totonan jemet gati mabersih-bersih. Dija ja tepukina ada leluu, jag duduka, jag jemaka tur kaentungang ka tongosné. Tingkah ento setata ngulgul ati, ané seken-seken mangunin patakon di atin tiangé, nyén sujatiné ia?
Sabtu, Juli 11, 2009
Satua Bali : I Lara
Puniki wantah silih sinunggil satua bali sane dumun kasatuang olih guru titiange ritatkala titiang kari masekloh ring Sekolah Dasar. Minab wenten semeton sane kari eling ring daging satua puniki. Indik anak cerik ubuh madan I Lara. Inggih pang nenten akeh titiang ngomong, langsung maten wacen satua lengkapne preragan sambil ngeling-elingan malih memori daweg kari alit..
Kamis, Juli 09, 2009
Carik
Olih I Wayan Juniartha
Gumi Bali to tanah melah koné, nanging ngudiang sayan ngabedikang dogén kramané ané nyak ngolah tanah?
”Yéh, pelih sajan omongané to. Nyén ngorahang sayan ngabedikang?,” I Madé Kangin Kauh salah tampi nyautin.
Baca gén iklané di koran. Sabilang wai liu sajan ada iklan kramané ngadep tanah. Nang jalan-jalan ka désa, di sabilang bucu ada papan majujuk ”Tanah ini dijual”, ”Tanah ini dikontrakkan”. Ada ané nganggo papan triplék daki, ada ané nganggo papan maal tur misi adan perusahaan asing. Ada papan ané majujuk di karang embang ané isiné tuah padang teki, ada masi ané majujuk di carik ané sedeng kuning padiné.
Gumi Bali to tanah melah koné, nanging ngudiang sayan ngabedikang dogén kramané ané nyak ngolah tanah?
”Yéh, pelih sajan omongané to. Nyén ngorahang sayan ngabedikang?,” I Madé Kangin Kauh salah tampi nyautin.
Baca gén iklané di koran. Sabilang wai liu sajan ada iklan kramané ngadep tanah. Nang jalan-jalan ka désa, di sabilang bucu ada papan majujuk ”Tanah ini dijual”, ”Tanah ini dikontrakkan”. Ada ané nganggo papan triplék daki, ada ané nganggo papan maal tur misi adan perusahaan asing. Ada papan ané majujuk di karang embang ané isiné tuah padang teki, ada masi ané majujuk di carik ané sedeng kuning padiné.
Di Galeng Ngalih Galang
Olih : IBM Dharma Palguna
Ri kala kapetengan akéh anaké kema-mai ngalih Galang. Wénten sané nglanglang kalangwan ka segara-gunung. Sané tiosan ngasraya (nyraya) ka pura-pura sané doh-doh. Sané lianan wénten mekemit ring genahé sané sengkil tur tenget. Wénten malih sané nyilib-nyilib ngojog sétra wengi-wengi. Akéh malih utsaha anaké ngepungin galang kadi malaib labuh ngepung ané tusing tawang.
Nanging boya samian anaké seneng ngamargiang utsaha kadi punika ri kala ngrereh galang. Lian daging pekayunan, tios utsaha sané kamargiang. Lian “bebaktan” saking pelekadan, ten pateh margi sané kepanggihin. Punika mawinan ring pakraman raris wénten ucap di galengé ngalih galang. Galeng punika isin pedeman. Pedeman punika jumah. Jumah mateges ngoyong. Ngoyong punika ten malih kema-mai, utawi cutet nengil.
Ri kala kapetengan akéh anaké kema-mai ngalih Galang. Wénten sané nglanglang kalangwan ka segara-gunung. Sané tiosan ngasraya (nyraya) ka pura-pura sané doh-doh. Sané lianan wénten mekemit ring genahé sané sengkil tur tenget. Wénten malih sané nyilib-nyilib ngojog sétra wengi-wengi. Akéh malih utsaha anaké ngepungin galang kadi malaib labuh ngepung ané tusing tawang.
Nanging boya samian anaké seneng ngamargiang utsaha kadi punika ri kala ngrereh galang. Lian daging pekayunan, tios utsaha sané kamargiang. Lian “bebaktan” saking pelekadan, ten pateh margi sané kepanggihin. Punika mawinan ring pakraman raris wénten ucap di galengé ngalih galang. Galeng punika isin pedeman. Pedeman punika jumah. Jumah mateges ngoyong. Ngoyong punika ten malih kema-mai, utawi cutet nengil.
Selasa, Juli 07, 2009
Pura Gunung Kawi
Minggu, Juli 05, 2009
Tirtayatra Anggen Nyuciang Manah
Sekadi ne sampun kauningan ring semeton-semeton Hindu sedharma, silih sinunggil cara anggen ngerereh kesucian kayun lan manah inggih punika lewat matirtayatra. Matirtayatra ke pura-pura, candi-candi Hindu, utawi ring genah-genah suci Hindu tiosan makadi tukag (contone : Tukad Gangga ring India), danau, pasih, miwah sane lianan. Tiosan ring tujuan anggen ngerereh kesucian batin, taler tirtayatra punika matetujon mangda iraga semeton Hindu uning ring pura-pura lan tempat-tempat suci Hindu. Napi malih nyantos uning ring sejarah pura utawi tempat suci punika. Niki sane ngidang ngae iraga madua rasa 'peduli' ring kelestarian pura-pura lan tempat-tempat suci punika.
Jumat, Juli 03, 2009
Pidato Bali : Bela Negara
Ida dane sareng sami sane wangiang titiang, sedurung ngawit titiang matur lugrayang titiang ngaturang pangayu bagia mantuka ring Ida Sang Hyang Widhi Wasa, meduluran antuk pangastungkara.