Om Awignam Astu namo sidham, Om sidhirastu tad astu astu ya namah swaha

Selasa, Juni 15, 2010

Sastra Peparikan

Antuk : Drs. I Wayan Wina

Dukuh "Ning Sujana, keto masih sisian bapa makejang ane ada dini di sekolahan, tuah lakar nutugang bebawosan tugas parembayanne malunan. Muah enu masih nganggon kekecape mapepet wandane maluan, sakewala bin acudik gati sisanne. Nah lakar kawitin bapa suba. Getu anggegetu ngaran gedeg. Buin ada kabawes getun, mirip pesanne, dadi gegetun artinne sedih. Gewal maarti tepak wiadin gebug. Geyuh, naah ne masih liu pesan artinne manut lengkara minakadi maarti lesu, kenyel, lempor, duhkita, miwah sedih. Gom masih dadua artinne. Gom ane kapertama dadi kagoman maarti kasub wiadin angob. Sakewala gom ane kaping daduanne ngaran gamel wiadin gisi. Gong ngaran ageng, gede, miwah kirangan. Gibah ngaran busana, panganggo kapica tanpa guna yening tan tulus ikhlas.

Gidat patuh ne artinne ngaran gidat, niki minab garis gidat titiang, mitra tan maduwe pengrasa, ngambil swadarman titiang, tan eling ring yasa kerti, congah juari, nenten kapariangenan. Sakadi Gigal ngaran ulung, runtuh. Giger ngaran munyin keker. Gigi ngaran gigir, tundun artosipun bani ring durin tundun tan ksatria kinucap, yan jati bani, lan pada padu arep, nyentokang kawisesan. Sakewala lenan maarti keto masih maarti rimrim utawi pripit, jejeh, wiadin resres.

Gigit ngaran gotgot, gogot maarti caplok, caplok kruna dwi purwan ipun keplok. Keplok sepadanya kapopok, kapopok ngantos poyok, jantos pasumoyo ipun, kari sisu, saantukan kantun gigu. Gigu ngaran biapara lan bimbang. Gigut ngaran gutgut. Giha ngaran gua. Gila ngaran jerih, takut, nyeh. Nah ne ada bebawes gilang, mula bawese ne ane sai-sai bligbaganga. Ttetlu artine sarat, apa luire: Ane kapratama gilang totonan maarti tan rungu, dadi kagilang artinne tuara karunguang. Gilang ane kaping duanne dadi bawes gamilang maarti galang apadang mulihan sinar, janten satru lan ruang, sane patut kawaspadanin, sakadi tuma lan titih, sane wenten sajeroning, tilem empuk, ngisep getih sarahina. Gilang ane kaping telunne maarti parerenan wiadin pengalu, setata ngidih-idih, mangde prasidayang idup, nyangonang pianak lan somah, yen tan kenten, janten kematiang ngadeg, olih satru mautama.

To keto bacakang arti gilange apangan cening talas pedas. Manian sing buin patikeplug nakonang tur dadi iyeg. Gilap ngaran galang wiadin nyalang. Gilih ngaran gentos. Giling, sepadan ipun eling ring katattwanya, ngatos ngeling, anenang sakit hatinne. Nah bawes giling ne patut masih cara bawes gilang. Anak tetelu artinne. Melahang pesan ngingetang apanga jati-jati tatas. Giling kapratama maarti kreta. Giling ane kaping duanne losing ja len tuah adan be. Tur giling ane kaping telunne maarti kedis merak.

Gilut ngaran pakpak, gogot miwah ilag telasang padidian, mangda ngantos pitung turunan, indayang elingang, idupe nenten maguna, ngranayang akweh maduwe meseh, ngiring, mapakiyun, girange anggen merta, saraya kantine sane pinih utama. Gimbal ngaran bok gempel. Gimbar ngaran jimbar wiadin linggah. Ginas ngran palas, belas pasah. Gintung ngran punyan gintungan. Gina ngaran kalewihan, kalewihan pinaka sanjata, anggen merangan meseh, pakayunin. Mangda dirgayusa sami. Gindal ngaran pasah wiadin palas. Gindung ngaran kalingan. Gincang ngaran krejep, kejit. Ginggang ngaran keseh, keser muah kisid. Bawese buka kene suba sai-sai cening dingehang rikala ada lakon pawayangan, nora ginggang artine sing kirigan, artinne tetep wiadin setata nglawan. Gingsir ngaran kisid. Girahyas ngaran ledang, demen, suka. Girang ngaran suka, egar, girang. Giras ngaran rengas. Giri, dadua artinne. Ane kapretama giri totonan maarti gunung, tur ane kaping duane giri totonan maarti takut, jejeh miwah ngeri, sangkal ada bawes kagiri-girin artinne katakut-takut wiadin kaliwat jejeh ajerih.

Giridahana, wit bawese ne uli giri miwah dahana tur maarti gunung api. Giri maarti gunung, miwah dahana maarti api, dadiannya gunung api. Yen giridahana melahang ne nyurat maarti gunung miwah pangkung. Giriguha ngaran guan pangkung. Puniki sane mepalu sapunapi dados ipun. Yening meyasa ring Giriguha ngelarang tapa samadi, polih kasaktiang anggen nglebur dasamalane ring bumi.


Kaketus saking :
*Buku Subhasita Basa Bali

Artikel Terkait Ring Kategori



4 komentar:

Unknown mengatakan...

bli tiang metaken niki,.
pidan wenten lagu napi kaden wastanne nikeh,.. lirik ne kurang lebih seperti niki,..

-------------------
ngelah tunangan, sing taen buang, ane dadi ingetan,.
------------------------------
napi judul lgu ne nike bli,.?? bli ngelah ten mp3 ne??
tolong blz k agus_anjot[at]yahoo.co.id
makasi ngih,.

mancrutz mengatakan...

@tarzanchan : yen ten iwang, nika lagune bli Yong Sagita. tapi tiang sap napi je judul tembange nika...

imsuryawan mengatakan...

mantap bli... blog berbahasa bali anggen ngelestariang budaya bali... salut atas ide bli ne... mantap!

bliyanbelog mengatakan...

@imsuryawan : suksma bli komen ne...

Posting Komentar

Semeton sane jagi komentar, ngicenin kritik, saran, request, utawi sekadar kenalan driki manten ring kotak komentar niki. Sampunang lali dagingin wastan sameton ne ring kotak Beri komentar sebagai. Suksma!!