Om Awignam Astu namo sidham, Om sidhirastu tad astu astu ya namah swaha

Rabu, Desember 30, 2009

Pupulan Puisi Bali

Santukan tiang ten polih ide anggen bahan postingan ring artikel sane anyar, ne mangkin tiang wantah ngamosting makudang-kudang conto puisi mabasa bali. Conto-contopuisi mabasa bali puniki tiang polih ring akeh sumber, makadi buku-buku pupulan puisi bali, surat-surat kabar utawi koran-koran, miwah saking internet. Inggih pang ten nglantur tiang ngomong, niki conto-conto puisi mabasa bali.


Senin, Desember 28, 2009

Matemu Ring Rumah Sakit

Suaran ombake ring pasisi ngulangunin manah, sakdi suara sane kaembot saking weteng segarane, kadulurin antuk kuusan anginring muncuk taru cemarane. Minab satua puniki nenten jangkep, yening tan raun Men Laksmi, pamargine sada gageson tur kebarat-kebirit ring bibih segarane, clingak-clinguk raris ipun kauk-kauk.
"Beliii...!Beli Wayaaaannn!Bali Pan Laksmiiiii...".
Pan Laksmi kantun irika ring pesisi ngrereh ulam. Miragi kurenanipun kauk-kauk raris pales pancinge katancebang ring biase, encol pamarginipune, batuneageng0ageng kadrumpuk nanging aget ipun selamat.
"Kenapa Luh? Dingeh Beli, Luh kauk-kauk uli ditu di bucun langite kauh, ngawe be rengas dogen. Ne tingalin liu masi Beli maan be. Ne madan... be nerner...".
"Cabul dogen raose. Tusing ngelah kimud ka kenesubak mabok dadua".
"Saja luh. Ne madan be nerner. Tidong nerner ane ka keto. Man ada apa luh? Dadi buka kaliwat genting".
"Ketut mising," masaur gregetan Men Laksmi.
"Loloh baang! Loloh don sotong ngempedang mising".

Jagate sampun sandikala. Sang Hyang Surya sampun ring pakoleman. Raris sang kalih budal ka pondokipune. Kapanggih pianakipun sampun lemet, pelung irut, sakadi tan pagetih, nanging kantun angkih-angkih. Wantah yakti Pan Laksmi anak lanang polos pepojolan, sakadi tan mekeneh malih ngraos.
"Melahang jumah! Beli lakar ngalih balian."
"Paling melah ke rumah sakit apang maan pamriksan dokter."


Jumat, Desember 25, 2009

Satua Bali : Lutung Teken Kambing

Critayang I Lutung malali-lali di sisin alase tepukina I kambing sedek medem beten kayune ngrembun. I Lutung munyine manis nyapatin, "yeh sedeng melaha I Kambing dini. Jalan mesekaa ngae abian kacang lindung. Manian apa ada pupunin !" I Kambing nyautin dabdab, "kenken baan nabdabang apang nyak manut paedumane ? Mani puan apang eda ngranayang rebat matimpal".


Rabu, Desember 23, 2009

Taman Wredhi Budaya

Ardha Candra Taman Wredhi Budaya.jpg

Wredhi Budaya puniki magenah ring panepi kangin Kota Denpasar, sawatara duang kilo meter dohne saking alun-alun Puputan Badung. Linggah genah punika 50.000 meter nyraken tur madaging makudang-kudang wangunan, wenten sane mageng miwah wenten sane alit, manut soang-soang kawigunaipun. Sakancan wwangunan irika ngangge arsitektur Bali, macampur arsitektur modern.


Minggu, Desember 20, 2009

Pupulan Wewangsalan Bagian 2

Nyambung ring postingan tiang sane dumun, ring artikel Wewangsalan lan Pupulan Wewangsalan 1, ne mangkin malih tiang ngicenin akidik conto-conto wewangsalan sane siosan. Inggih lanturang ngawacen...


Kamis, Desember 17, 2009

Satua Bawak : Boya Sirna Urip

Sore-sore tiang iseng "blogwalking" (istilah ring para blogger indik jalan-jalan ring dunia maya utawi internet utamane masuk ring blog-blog anak siosan) ngrereh conto-conto satua bawak. Sampun a minggu lebih tiang ten polih conto satua bawak sane jagi posting tiang ring blog puniki. Sampun makelo tiang "blogwalking" rauh tiang ring blogne bli Agus. Driki tiang polih conto satua bawak. Raris niki sane copy tiang.


Senin, Desember 14, 2009

Museum Bali

Museum Bali.jpg


Jumat, Desember 11, 2009

Jaji Ping AIDS

Ring sor puniki wantah conto puisi mabasa Bali. Dumun tiang sampun polih ngicenin conto puisi mabasa Bali. Yen ten iwang ring artikel Mati Nguda. Ne mangkin tiang malih ngicenin conto puisi mabasa Bali.


Selasa, Desember 08, 2009

Besi Nok!

Dibi puan sanjane rauh tiang saking makarya, iseng tiang nyongkok di angkul-angkule. Ngajak timpal-timpal ngorta makangin-makauh. Sambilang ngorta wenten masih sane makta sangane. Numbas ring warung. Nika sampun dum-dum tiang ngajak timpal-timpal. Tumben tiang ngidang ngumpul-ngumpul malih ajak kampung-kampung tiange. Biasane keweh pesan pang ngidang ngumpul-ngumpul kadi ibi nika. Maklum, samian sampun maduwe "kesibukan" soang-soang. Ten nyak cara dugas kari masuk. Akeh maduwe galah anggen ngumpul lan ngorta kangin-kauh.

Ne mangkin samian sampun sibuk. Wenten sane ngelanjuti masekolah, wenten sampun makarya. Doh-doh genah makaryane. Wenten ring Nusa Dua, wenten ring Kuta, wenten ring Legian, wenten taler ring kota Denpasar. Nika mawinan kapah-kapah ngidang ngumpul.


Minggu, Desember 06, 2009

Satua Bali : I Belog

Ada katuturan satua anak belog. Baan belogne ia adanina I Belog. Sedek dina ia tondena meli bebek ka peken teken memene. Ditu lantas ia nyemakin memene pis. Lantas memene buin ngomong, kema jani cai engal-enggal ka peken, terus meli be dadua di tongos dagang bebeke.



Sabtu, Desember 05, 2009

Satua Bawak : Arok

I Arok mula duweg. Duweg nyopét. Duweg mamaling. Duweg mamégal. Kanti duweg mamantra. Sakancan Betara tawanga. Betara Bukit Kangin. Betara Bukit Kauh. Betara Bukit Kaja Kauh. Yén ia suba teka, makejang jejeh. Krana pipis di kantongé bisa makisid.

Ipidan I Arok taén ketara nyopét di gocékan. Awakné daldala tekén paturu bebotohé. Kanti kenyel liman bebotohé naldal. Tusing bingklak nang abedik. Ada ngorahang I Arok maan pica besi kuning. Besi ané ngranayang teguh.

Uli sesukat kéto, I Arok sayan-sayan pesan bikasné. Marasa tekén awak teguh. Uat kawat mabalung besi. Timpal-timpalné nang abesik sing ada bani. Yén suba ia matagihan, sing ada bani tulak.


Rabu, Desember 02, 2009

Pupulan Sloka Bagian 1

Dumun tiang sampun mosting artikel indik napi nika sloka. Minab yen wenten sameton sane durung polih ngawacen indik sloka punika, niki dados malaih ngawacen ring artikel Sloka (Bidal). Nah ne mangkin tiang jagi ngicenin akidik makudang-kudang conto sloka sane lianan. Inggih langsung manten ring conto-contone...


Senin, November 30, 2009

Pidarta Basa Bali Bawak

Iseng sore-sore googling, simpang ring blog Smasta [http://smastageneration.blogspot.com], nah kebetulan wenten conto pidarta basa bali, langsung tiang ijin copy paste. Sakewanten neten prasida tiang nagingin komentar ring kolom komentar dane. Inggih lewat niki tiang nunas ijin ring admin mangda artikel jerone dados posting tiang driki. Suksma!


Minggu, November 29, 2009

Soroh-Soroh Kruna

Dumun titiang sampun polih ngamosting indik kruna wilangan lan soroh-sorohnyane. Ring Basa Bali wenten makudang-kudang soroh kruna. Minab yen wenten sameton sane madue arsa jagi ngawacen indik kruna wilangan, driki linkne ring artikel Kruna Wilangan. Inggih ne mangkin lanturang titiang malih indik soroh-soroh kruna. Wangun kruna ring Basa Baline wenten petang soroh makadi :

Kamis, November 26, 2009

Sesawangan (Perumpamaan)

Sesawangan, lingganipun "sawang", artinipun : mirib, polih pangiring "an", dados sesawangan, raris kadwipurwayang dados "sesawangan", tegesipun : punapa-punapi ugi sane katon (kacingak), raris kalawatang (karasayang) ring kahiun, mirib sakadi solah kalih kahanan janma (mapawongan), upami : kedapan bunga nagasarine maelogan tempuh angin, kasawangan sakadi tangan anak istri ayu ngulapin.

Sawangan = iribang buka..........; masawang kuning = mirib sada kuning agigis. Sesawangan puniki ketahipun ngangge kruna : buka, kadi, tan pendah kadi, waluya kadi, luir, alah, amunan. Sesawangan puniki ring Bahasa Indonesia pateh sekadi perumpamaan. Ring Geguritan Megantaka wenten mungguh :


Rabu, November 25, 2009

Sang Nandaka Muah Prabu Singa Kapisuna

Kacrita di alas Malawane ada kone lembu jagiran aukud, madan Sang Nandaka. Ane dadi rajan alase ditu Sang Prabu Singa. Panjaknyane sawatek asu alase. Pinaka pepatih madan Patih Sambada, I Nohan teken I Tatit. Sang Nandaka muah prabu Singa, masawitra becik-becik. Sang Nandaka ngelarang kapanditan.


Sang Prabu Singa nyambran dina mlajahin tutur kadarman nginutin solah Sang Nandakane sadina-dina mamukti padang, suud mamati-mati, suud mamangsa daging. Dening keto keweh sawatek asune, krana tusing bisa neda padang, ambengan muah don-donan. Ditu lantas paum di batan kayu kalikukune.


Senin, November 23, 2009

Pupuh Pucung

Silih sinunggil Tembang Macepat utawi Sekar Alit inggih punika Pupuh Pucung. Pupuh pucung pateh sakadi pupuh-pupuh sane seosan kaiiket antuk uger-uger utawi aturan pada lingsa. Ring Pupuh Pucung, akeh baris ring tiap baitne (pada) inggih punika 6 besik. Sampun kenten akehne suku kata ring tiap-tiap baris (carik) lan suaran untat tiap-tiap baris inggih punika, 4u 8u 8a 8i 4u 8a.


Jumat, November 20, 2009

Pura Besakih

Pura BesakihPura Besakih magenah ring bongkol Gunung Agung, Desa Besakih, Kecamatan Rendang, Kabupaten Karangasem. Pura puniki ageng pisan tur madue palebahan kirang langkung telu likur. Yan rereh saking kota Denpasar dohnyane nem dasa kilometer, pamargine nglintangin kota Gianyar miwah Klungkung ngalerang dohnyane kalih likur kolimeter.


Selasa, November 17, 2009

Mati Nguda

Puisi wantah silih sinunggil karya sastra sane ngranjing ring Kasusatran Bali Anyar. Puisi wantah pupulan lengkara sane kawangun antuk suara-suara untat sane maduwe pola-pola makadi, a a a a, ab ab, aa bb, miwahsane lianan. Ring sor puniki wantah conto puisi sane majudul "Mati Nguda" sane kakaryanin olih Putu Sedana.


Sabtu, November 14, 2009

Pupuh Ginada Geguritan Margarana

Ring tanggal 10 Nopember niki wantah Hari Pahlawan. Niki anggen ngicen "penghormatan" ring para pahlawane sami sane sampun melanin panegara Indonesia nyantos mati mangda sida merdeka. Akeh sampun pahlawane sane padem ring payudhan. Nika mawinan iraga harus hormat ring pahlawane sami, napi malih ring para veteran sane kari. Santuka punika ring postingan puniki tiang ngicenin akidik punggelan daging Geguritan Margarana sane kakaryanin olih I Wayan Narji, saking Tabanan. Geguritan puniki kawangan antuk Pupuh Ginada. Pupuh Ginada punika kaiket antuk aturan (pada lingsa) makadi akeh baris ring tiap baitne (pada) inggih punika 8 besik. Sampun kenten akehne suku kata ring tiap-tiap baris (carik) lan suaran untat tiap-tiap baris inggih punika, 8a 8i 8a 8u 8a 4i 8a.


Rabu, November 11, 2009

Ni Bawang Teken Ni Kesuna

Minab satua bali niki sampun akeh sane uning. Ceritane mirib ring satua "Bawang Putih dan Bawang Merah". Cerita indik kalih anak istri sane masemeton, sakewanten mabinan pisan tingkah lan laksanane. Inggih pang tem makeh tiang matur, ngiring lanturang ngawacen.


Minggu, November 08, 2009

Sloka (Bidal)

Sloka yening ring Bahasa Indonesia pateh sekadi "Bidal". Sloka puniki masaih ring sesonggan, kantun ilid artinipun. Kewanten binanipun, sloka puniki ngengge lengkara; Buka slokane,......., Buka slokane gumine,......., Kadi slokan jagate,........, upami :

Sabtu, November 07, 2009

Cenkblonk : Tebu Sala Bagian 5-8

Suwe sampun tiang ten nyambung malih cenkblonk ne dumun nika. Nah, ne mangkin tiang jagi ngicenin sambunganne. Minab yen sameton durung polih nonton saking awal, niki dados malih nonton ring postingan tiange ne dumun, Cenkblonk : Tebu Sala Bagian 1-4. Inggih niki lanjutanne.


Kamis, November 05, 2009

Kruna Wilangan

Kruan wilangan ingguh punika, kruna sane nyihnayang akeh utawi akidik pepupulan barang-barang, sahananing maurip wiadin laksana pakaryan. Kruna-kruna dasa, aakit, asibak, acakep ngranjing ring kruna wilangan. Kruna wilangan punika kabinayang dados nemnem, inggih punika :

Rabu, November 04, 2009

Kamus Bali Online

Iseng sore-sore tiang jalan-jalan ring dunia maya alias internet, ketemu ring website sane nerjemahin bahasa Inggris ke bahasa Indonesia lan bahasa Bali. Website puniki dados anggen sameton ngerereh napi artin kruna-kruna bahasa Inggris ring bahasa Indonesia utawi bahasa Bali. Website niki meduwe alamat ring http://kamus.baliwae.com/. Sapuniki tampilan websitene,


Senin, November 02, 2009

Ngrajegang Pariwisata Ring Bali

Matur suksma majeng ring pangenter acara pecentokan mapidarta basa Bali, santukan galahe sane becik puniki kapica ring pasikian titiange. Ida dane sareng sami, pamekas ring para manggala karya lan para panureksa sane dahat suksamyang titiang, para panodia lan para yoana miwah para pamiarsa sami sane banget tresnasihin titiang, sadurung titiang matur amatra, pinih riin ngiring sareng-sareng ngastiti bhakti ring Ida Sang Hyang Widhi Wasa, majalaran antuk panganjali,

"Om Swastyastu"

Mogi-mogi sangkaning sih pasuecan lan asung kertha wara nugraha Ida, prasida titiang ngiring ida dane sareng sami ngamangguhang karahayuan lan karahajengan jagat. Ring genah lan galahe sane becik puniki, lugrayang titiang matur amatra sane mamurda "Ngrajegang Pariwisata Ring Bali".


Sabtu, Oktober 31, 2009

Men Sugih Teken Men Tiwas

Nenten emed-emed titiang ngamosting satua-satua bali ring artikel-artikel blog niki. Boya je santukan titiang kekirangan bahan anggen postingan ring blog niki. Wantah santukan makeh sane dados i raga sareng sami ambil ring satua-satua puniki inggihan nika nasehat-nasehat utawi tatuwek-tatuwek indik hidup sawai-wai. Contone ring satua "Men Sugih Teken Men Tiwas" puniki.


Rabu, Oktober 28, 2009

Satua Bawak : Dadong Rawi

Ibi tiang polih ngawacen satua bawak sane judulne "Dadong Rawi". Satua bawak puniki tiang baca ring buka basa Bali adin tiange. Wenten ide lantas ring manah tiange mosting satua bawak puniki ring blog. Sakewanten satua bawak puniki durung jangkep. Ring buke punika wantah punggelan caritane. Mogi je tiang ngidang molihang lanjutan ceritane.

Minggu, Oktober 25, 2009

Pupulan Sasenggakan Bagian 1

Ring postingan tiange sane dumun, ring artikel Sasenggakan (Ibarat) tiang sampun ngicenin akidik "penjelasan" indik sasenggakan. Minab yen wenten sameton sane durung tatas uning indik sasenggakan puniki, dados malih ngawacen ring link punika. Inggih ne mangkin tiang wantah ngicenin malih akidik makudang-kudang conto sasenggakan sane tiosan. Inggih langsung manten ring daftarne.


Jumat, Oktober 23, 2009

Satua Bali : I Lacur

Ne mangkin tiang ngicenin satua bali sane majudul I Lacur. Satua bali puniki cocok kauningin olih para sisiane mangda seleg tur rajin malajah anggen bekel idup rikawekas. Crita indik I Lacur sane lacur pisan, sakewanten krana ye nyak rajin tur jemet melajah, pamuputne ia bisa dadi anak ngelah tur tusing buin lacur saidupne.


Rabu, Oktober 21, 2009

Satua Bawak : Majogjag

Wayan Sentana alon-alon nytandar motorné di samping balé dauhé apang tusing pirenga tekén reramanné ané sedeng iteha ngorta padaduanan di ampiké sambil ngopi.

“Om Swastyastu,” sapanné Wayan Sentana alon sada masalin munyi.

“Om Swastyastu,” pasaut bapannē matolihan. “Béh, cai Yan, kadén bapa nyén ané teka, tumbén nganjali? Biasanné jeg nylonong,” pasaut bapanné matadah tengkejut.

“Nggih Pa, Mé. Gumanti ja tiang meled nyugjugin, napi salam krama Baliné nyak nyambung marakyat nganti teked ka désa-désa. Ané biasanné koh ngomong?”


Senin, Oktober 19, 2009

Wanti Warsa Sekaa Truna Truni

Niki malih tiang ngicenin conto pidarta mabasa bali. Ring pidarta ne mangkin ngambil tema "Laporan manggala prawartaka wanti warsa kapaing dasa Sekaa Truna Truni (STT). Wastan STT sane kaangen inggih punika STT Widia Kumara sane magenah ring Banjar Taman Palekan, Desa Batubulan Kauh.

Jumat, Oktober 16, 2009

Sang Arjuna Polih Panugrahan

Inggih sadurung tiang lanturang indik daging wiracaritane puniki, kapertama tiang jagi ngucapang malih "Rahajeng Rahinan Jagat Galungan Lan Kuningan, 14 lan 24 Oktober 2009" ring para sameton Hindu sami. Punapi, sampun polih melancaran kije maten ring manis Galungane ibi? Mogi-mogi sameton samian kenak-kenak lan rahayu kemanten. Sampun tigang rahina tiang nenten ngeblog. Niki wantah postingan tiang sane kapertama sasampun wusan Galungan. Khusus posting tiang wiracarita indik "Sang Ajuna sane polih panugrahan saking Ida Sang Hyang Siwa". Inggih lanturang ngawacen!

Senin, Oktober 12, 2009

Rahajeng Galungan Lan Kuningan




Minggu, Oktober 11, 2009

Pupulan Sesonggan Bagian 2

Nyambung malih ring postingan tiange ne dumun, Pupulan Sesonggan Bagian 1 na mangkin tiang malih ngicenin makudang-kudang conto sesonggan sane seosan. Minab yen wenten sameton blogger sane durung tatas uning ring sesonggan, dados malih ngawacen artikel tiange indik Sesonggan (Perumpamaan Bali) ring link puniki. Inggih lanturang malih ring bagian conto-conto sesonggan.


Jumat, Oktober 09, 2009

Sasenggakan (Ibarat)

Sasenggakan puniki pateh sakadi ibarat, ring bahasa Indonesia. Sasenggakan, linggaipun "Senggak", artinipun "Singguk" utawi "Sentil" antuk raos. Senggak polih pangiring "an" dados senggakan, kadwipurwayang dados "Sasenggakan" ngintar basa (kata ungkapan), tegesipun "Babinjulan" makardi ica sang miragi utawi mireng, semalih makardi jengah tur sebet sang kaanggen sasenggakan, antuk keni kasentil manahipun.


Rabu, Oktober 07, 2009

Logo Google Dados Barcode

Google Barcode.jpg
Minab sameton sane polih ngenet rahinane mangkin lan polih muka situs google.com, nyingakin wenten sane melenan ring situs niki. Logo google sane biasane wenten ring duur kotak search mangkin meganti dados kode-kode garis selem tebel tipis sakadi barcode. Napike niki barcodene Google? Tiang sempat ngrereh informasine lan akhirne polih infone ring inilah.com


Selasa, Oktober 06, 2009

Pupuh Dangdang Gula

Nyambung ring postingan tiang ring artikel Geguritan Utawi Tembang Pupuh, ne mangkin tiang jagi ngicenin akidik makudang-kudang conto Pupuh Dangdang Gula. Pupuh Dangdang Gula pinika kaiket antuk aturan (pada lingsa) makadi akeh baris ring tiap baitne (pada) inggih punika 12 besik. Sampun kenten akehne suku kata ring tiap-tiap baris (carik) lan suaran untat tiap-tiap baris inggih punika, 11i 4a 6a 8i/8e 8u 8i 8a 8u 8a 4a 8i 4a.

Ring sor punika wantan imba utawi conto "kutipan" Pupuh Dangdang Gula sane ngawangun Geguritan Sampik Ingtai. Cerita sane kaangkat inggih punika rikala I Babah Sampik nyihnayang tresnane ring Ni Nyonyah Ingtai sakewanten nenten kadagingin olih Ni Nyonyah tur digelis ngarauhang utusan mangda gelis Ni Nyonyah mantuk ka Waciu Negari. Minab wenten sameton sane durung tatas uning ring cerita Sampik Ingtai, dados malih ngawacen ring artikel Satua Bali : Sampik Ingtai puniki.

Minggu, Oktober 04, 2009

Nyanggra Wanti Warsa Sekolah

Ring sor puniki wantah marupa imba utawi conto pidarta (pidato) basa bali sane ngambil tema "Nyanggra Wanti Warsa Sekolah". Minab wenten semeton sane kari eling ritatkala kari ngeranjing polih tugas ngaryanin pidarta basa bali. Bahan artikel ring postingan niki tiang polih ten sengaja daweg tiang beres-beres buku-buku sane anggen tiang ritatkala kari ngranjing ring SMA. Ne mangkin posting tiang mangda wenten kaanggen conto ring semeton-semeton sane polih tugas sekadi tiang dumun ngaryanin pidarta basa bali. Inggih pang ten nglantur tiang ngomong, lanjut manten langsung ke isi pidartane.


Jumat, Oktober 02, 2009

Batik Resmi Dados Budaya Indonesia

Ring tengahin gatra sane nenten becik indik musibah genpa ring Sumatera Barat, wenten masih akidik gatra sane becik sane nyidayang ngaenang manah iraga sareng sami bagia. Ring tanggal 30 September 2009, PBB (Perserikatan Bangsa-Bangsa) lewat UNESCO (Badan PBB sane ngurus indik budaya ring dunia) sampun resmi ngicen pengumuman indik 76 warisan budaya dunia. Silih sinunggil ring 76 budaya punika wantah Batik Indonesia. Pengumuman niki kaumumin ring acara sidang ring Abu Dhabi, Uni Emirat Arab, olih komite 24 negara. Mangkin sampun resmi Batik wantah warisan budaya Indonesia. Nenten malih dados kaklaim olih negara tiosan sekadi Malaysia.


Kamis, Oktober 01, 2009

Pura Jagat Pertama Ring Eropa

Siang niki tiang iseng browsing ring google ngangen "keyword" pura. Sampun makeh buka-buka tiang web utawi blog sane wenten kata-kata pura. Ten sengaja tiang ngranjing ring situs Nyama Braya Bali. Situs niki kakaryanin lan kaurus olih sameton-sameton Bali sane merantau ring Eropa khususne ring Jerman. Drika tiang makelo muka-muka lan maca-maca artikel sane wenten ring situs niki. Sampun kenten tiang polih artikel indik "Pembangunan Pura Jagat (Umum) Pertama Di Eropa". Pura sane kawangun niki wantah pura pertama ring Eropa. Upacara "mendem pedaginganne" kalaksanayang daweg Rahinan Kuningan tanggal 30 Agustus 2008. Sampun wenten awarsa. Minab mangkin sampun puput purane punika. Niki kutipan artikelne :

Gempa Ring Sumatera

Ring postingan niki, tiang secara pribadi wantah jagi ngucapang,

Ikut berbelasungkawa untuk para korban meninggal Gempa Pariaman, Sumatera Barat, Rabu 30 September 2009. Semoga keluarga yang ditinggalkan bisa tabah dan diberi kesabaran oleh-Nya. Astungkara!!

Dumogi je sameton-sameton ring Sumatera digelis polih bantuan lan sida tabah nerima bencana niki. Mogi-mogi je Hyang Widhi/Tuhan Yang Maha Esa setata ngicenin keslametan ring iraga sareng sami. Astungkara!!

Launching Blog Baliholi

Semeng niki tiang akhirne tiang durus masih "melaunching" blog tiang sane anyar. Blog niki wastane Baliholi. Blog niki sampun suwe manah tiang jagi ngaryanin. Sakewanten terus katunda santukan tiang durung siap antuk daging-dagingne. Santukan blog niki ngangge Bahasa Inggris. Niki wantah silih sinunggil sane ngae tiang nunda ngaryanin blog niki. Punapiang men, Bahasa Inggris tiange durung becik. Sakewanten nika boya ja anggen tiang halangan. Risampun polih makeneh, akhirne tiang putuskan ngaryanin blog niki. Masalah bahasa benjang-benjang rereh tiang solusinya. Ne penting acktion. Sekadi anakae ngorahang "Stop dreaming, start actions".


Rabu, September 30, 2009

Cenkblonk : Tebu Sala Bagian 1-4

Iseng tiang jalan-jalan ring Youtube, polih link anggen nonton wayang cenkblonk. Beh, be go internasional wayang cenkblonk-nge. Ngantos rauh ring Youtube wenten wayang cenkblonk. Minab yen wenten sameton Bali sane durung polih nonton wayang cenkblonk, niki tiang ngicenin link-ne. Wayang Cenkblonk niki ngambil judul "Tebu Sala". Inggih pang ten nglantur tuang matur, rarisang nonton wayangne...


Senin, September 28, 2009

Pan Balang Tamak

Minab semeton Bali sami kari eling ring satua bali puniki. Satua bali sane nyritayang anak ane liu ngelah daya. Dumun tiang demen pesan ke satua puniki. Ceritane lucu pesan. Napi malih guru Bahasa Bali tiange daweg SD duweg pesan mesatua. Nika mawinan tiang demen pesan yen maan pelajahan mesatua bali. Inggih niki anggen "mereview ulang" malih kenangan daweg kari melajah ring SD.

Jumat, September 25, 2009

Pupulan Bebladbadan Bagian 1

Dumun ring postingan bebladbadan tiang sampun ngecenin "penjelasan" indik bebladbadan. Bebladbadan punika wantah silih sinunggil Basa Basitha sane lumrah kaanggen ring Basa Bali. Minab yen wenten semeton sane durung tatas uning indik bebladbadan punika, dados malih ngwacenin "penjelasane" ring artikel bebladbadan punika.


Rabu, September 23, 2009

Pupulan Wewangsalan Bagian 1

Nyambung antuk postingan tiang dumun ring artikel wewangsalan, ne mangkin tiang jagi bagi-bagi kidik antuk makudang-kudang conto wewangsalan sane tiosan. Wewangsalan-wewangsalan puniki makeh kaanggen ritatkala mabebaosan ring sewai-wai. Inggih pang ten makeh tiang ngomong, baca malih sane lengkapne...


Senin, September 21, 2009

Sejarah Sastra Bali Modern

Sakéng Puisi Sunda Modéren Dalam Dua Bahasa tiang sumeken uning pajalan lan kawéntenan puisi sunda modérené, sakéng ngawit kantos warsa 2000. Sumeken taler uning rupan puisi sunda modérené sané kasurat antuk suang-suang pangawi. Tur uning, pangawi Indonesia modérené sané ngaripta puisi Sunda Modéren. Minakadi : Apip Mustopa, Ajip Rosidi, Surachman R.M, Ayat Rohaédi, Juniarso Ridwan, Soni Farid Maulana, miwah Acép Zamzam Noor. Sapunika taler, sakéng bukuné puniki, tiang uning novélis Éddy D Iskandar sané nyurat novél Gita Cinta dari SMA miwah Berlalu dalam Sunyi tur Roman Picisan nyurat sajak Sunda modéren.

Maca Dua Orang Dukun Dan Cerita Pendék Sunda Lainnya, tiang uning kawéntenan cerpén Sunda modérené sané sambung-sinambung yadiastun kantos warsa 1965. Uningin tiang taler indik rupan cerpén Sunda modérené sané karipta antuk suang-suang pangawi. Diastun durung naen ngaton, purun tiang mastikaang, cerpén Sunda modérené kantos mangkin kantun karipta. Cendet aturang tiang kantun wénten. Tur, purun mastikaang pangawinné sayan maweweh-weweh.


Minggu, September 20, 2009

Ni Daa Tua

Kacritayang ring desa anu kocap wénten anak istri daa tua, mawasta Ni Daa Tua. Ipun, sakadi wastané sampun tua, samaliha idup nglintik néwék, nénten madrebé nyama braya, magenah ring pondok malit tur abungkul. Mungguing pakaryannyané ngrahina wantah ngrereh saang ka telenging wanané. Palimunan Ni Daa Tua sampun bangun raris majalan ngrereh saang, sampun sore méh di asapunapiné kantos dalu wau ipun malipetan saking alasé. Bénjang semeng, wau kocap saangé punika kaadol ka pasar.

Asapunika sadina-dina pakaryan Ni Daa Tua. Dadosnyané, nyabran kalih rahina kocap ipun ngadol saang. Yadiastun asapunika, santukan ipun madaar padidiana, taler cukup pikolihané saking ngadol saang punika anggénipun ngupapira padéwékan, di asapunapiné taler prasida masisa akidik. Kacritayang, Ni Daa Tua kocap madué pisaga, mapungkusan Pan Bergah. Pan Bergah makéh pisan madrebé pianak luh muani. Geginan Pan Bergah taler pateh sakadi Ni Daa Tua ngrahina ngrereh saang ka alasé. Santukan ipun anak muani, tur bajangan ring Ni Daa Tua, dadosipun makéhan manten Pan Bergah prasida negen saang ka pakubonannyané imbangang ring Ni Daa Tua. Samaliha, Pan Bergah ngrahina prasida ngadol saang ka pasar. Yadiastun asapunika, wiréh Pan Bergah madaar ajaka sareng makéh, seringan taler pikolihanipun saking ngadol saang kekirangan antukipun nunas.


Jumat, September 18, 2009

Photo Upakara Mapandes Utawi Metatah

Nyambung ring postingan tiang sane dumun, daweg tiang nyritayang indik Upacara Matatah Mang Rawit lan sekadi janji tiang daweg nika, ne mangkin tiang jagi bagi-bagi akidik photo-photo daweg upacara punika. Yah wantah akidik, sakewanten dumogi sida ngicen akidik "gambaran suasana" daweg upacara punika. Inggih, pang ten makeh tiang ngomong, langsung manten cingakin photo-photone...


Selasa, September 15, 2009

Pamuputne Tiang Malih Sakit

Minab semeton kari eling ring ceritan tiang daweg marengin ring upacara matatahne Mang Rawit. Daweg nika tiang marengin akidik-akidik lan tiang sempat nginep. Lumayan kenjel masih tiang drika. Napi malih pas nampah celengne, jam 01.00 malem. Nah, bes kenjel lan sirep ten cukup niki ngranayang tiang sakit. Pamuputne tiang ten nyidayang makarya a dina.


Jumat, September 11, 2009

Upacara Matatah Mang Rawit

Ring rahina Sukra, tanggal 11 September 2009 niki jagi kawentenan upacara mapandes utawi matatah ring jumahne Mang Rawit. Sane jagi matatah inggih punika Mang Rawit sareng mbokne. Tiang polih nulungin bantu-bantu akidik drika. Minab wenten semeton sane maduwe pitaken ring kayun sire nika Mang Rawit. Mang Rawit wantah silih sinunggil anggota genk tiange. Wastan genk tiange wantah Edibabora Manga. Nika singkatan antuk adan-adan anggota. Edi, Iwan, Bayem (Adan parad-parad tiange), Ngurah Boling, lan Rawit. Kabentuk ten sengaja santukan pateh hobi maca komik jepang utawi manga. Sakewanten mangkin sampun jarang ngumpul santukan kesibukane soang-soang. Inggih balik malih ke upacara matatah.


Kamis, September 10, 2009

Anak Buduh

Olih : I Wayan Paing

Magenep satuané pesu ulian ada anak buduh teka ka pekarangan désané. Ada ané ngorahang, “Guminé jani gumi buduh, ané tegteg liunan itungan, milu buduh, ané buduh muduh-muduhang, ané sugih inguh ngitungin kasugihan, dadi buduh, ané tuna apa buin.”

Ada masi ané nyambatang anaké buduh ento paican Betara anggona ngibur kramané, ané, ulian kapah-kapah maan iburan melah. Apang sing cara kasanga ané mara liwat. Banjaré ngupah jogéd, jogédé majaruh-jaruhan, pangibingé marebut, majaguran. Payuan mabalih anak majaguran anggo bekel Nyepi buin maninné.

Mémé-mémé ané ngelah pianak cerik ngorahang anaké buduh ento lelakut ané demen nyarap-nyarap anak cerik bantat.


Bom

Oleh : I Wayan Suda

“Uli mara depak waton kanti jani suba makumpi tur boké mawarna dadua, tumbén jani pekak ningeh, tur muktiang ada bom makeplug di gumi Baliné,” kéto Pekak Landung makaengan ngajak truna-trunané sambil negak di batan jinengé. Pekak landung biasa maortan-ortan ditu sambilanga magambel rindik, masliahan suud magaé uli carik.

Pekak Landung kaloktah kaukina Pekak Véteran di banjarné, mapan mula ia pejuang dugas jaman penjajah i pidan. Yadiastun suba mayusa ulung dasa tiban, Pekak Véteran enu ceteng, enu nyidaang ka carik tur réncang majalan, sakéwala tusing bisa masandal, tusing bisa manjus di WC, tusing bisa ngajeng capcay lan sekancan dedaaran ané modéren.


Rabu, September 09, 2009

Film Eat, Pray, Love Syuting Ring Bali

Eat, Pray, Love.jpgNenten suwe malih Bali jagi dados "Tuan Rumah" antuk syuting film Hollywood. Film sane majudul Eat, Pray, Love puniki rencanane jagi ngambil genah syuting ring mekudang-kudang genah ring Bali, makadi Ubud, Tegallalang, miwah sane lianan. Suwene para artis lan kru produksi film niki ring bali rencanane abulan. Rauh saking tanggal 16 Oktober nyantos 6 November 2009. Kawentenan puniki wantah "Kebanggaan" ring kota alit sane tresnayang tiang Gianyar.


Minggu, September 06, 2009

Pupuh Sinom : Prabu Senapati Salya

Pupuh sinom wantah silih sinunggil Kasusastran Bali Purwa sane ngeranjing ring kategori Tembang Macapat utawi Sekar Alit. Pupuh Sinom kaiket antuk aturan pada lingsane (baris tiap baitnya)akehne adasa lan susunan carik lan suaran untatne inggih punika, 8a 8i 8a 8i 8i 8u 8a 8i 4u 8a. Unteng raose biasane anggen maseneng-seneng , liang, pitutur becik utawi nasehat, lan piteket-piteket.

Ring sor puniki wantah marupa imba utawi conto Pupuh Sinom sane ngawangun punggelan carita Prabu Senapati Salya.

Sabtu, September 05, 2009

Mayah Sesangi

Olih : I Made Astika

Madé Loka jani suba dadi PNS. Suud dadi pengangguran kangin kauh. Mirib luung tulis gidatné, nasibné setata mujung, ia maan galah ngecapin dadi pegawé negri. Ia jani suba maangkat dadi guru di Karawista. Aget masé ia tusing nganggo pipis apésér péngék anggoné nombok pangedéné. Ia nak mula jlema dueg sangkana bisa lulus tés. Nyidayang nyalip palamaré ané jumlahné siuan.

Mantek ngajahin murid SMP aluhina ngajak I Loka. Ngajahin tuah tengah wai, salanturné glindang-glindeng malali. Né penting koné, nyidayang ngaé muridé bisa ngitung satu tambah satu sama dengan dua tur bisa mamaca “Ini Budi” ngajak “Ini Bapak Budi” jeg kanggo suba.


Kamis, September 03, 2009

Geguritan Sampik Ingtai

Ring sor puniki wantah conto satua bali Sampik Ingtai sane marupa geguritan. Geguritan Sampik Ingtai puniki kawangun antuk tembang Pupuh Ginada. Cerita sane kaangkat daweg I Babah Sampik jagi memadik Ni Nyonyah Ingtai ring Waciu Negari. Inggih wacen lengkapne malih..

Sabtu, Agustus 29, 2009

Wewangsalan

Wewangsalan puniki pateh sakadi tamsil ring Bahasa Indonesia. Wewangsalan kruna lingganipun "wangsal" sane artinipun "lampah", polih pangiring "an" dados "wangsalan", kaduipurwayang dados "wewangsalan", artinipun lelampahan saparipolah kalih kahanan janma, sakadi sasimbing sane sada pedas suksmanipun.


Rabu, Agustus 26, 2009

Bebladbadan

Bebladbadan kruna lingganipun "babad" artinipun tutur jati sane sampun kalampahan riin. Babad taler maarti abas wiadin basang kebo, banteng, utawi kambing. Sasampun polih seselan "el", pangiring "an" lan kaduipurwayang dados bebladbadan sane mateges kruna bebasan, kaanggen papiringan, saha madue purwakanti (bersajak).


Senin, Agustus 24, 2009

Satua Bali : Sampik Ingtai

Satua Sampik Ingtai wantah silih sinunggil satua bali sane kadadosang geguritan. Geguritan puniki sampun lumrah ring desa pakraman, kanggen buatang satua sajeroning ilen-ilen makadi Arja, Drama Gong, miwah sane lianan. Punika mawinan i raga sareng sami patut uning ring daging caritannyane, taler kaaptiang mangda mrasidayang nembangang pupuh sane ngawangun geguritan punika.


Pupulan Sesonggan Bagian 1

Sekadi ring postingan tiang dumun, ne mangkin tiang jagi ngecenin akidik antuk conto-conto sesonggan. Ring penjelasan sesonggan, semeton sami dados ngawacen malih ring artikel indik sesonggan iriki. Inggih pang ten makeh tiang ngorta, niki pupulan sesonggan sane sampun tiang polih.


Geguritan Utawi Tembang Pupuh

Geguritan nika wantah sastra kuno sane maduwe ciri sastra klasik utawi kuno sane "bersifat anonim", artine nenten kauningang sira sane ngawi sastra punika. Puniki santukan daweg zaman nika sang sane ngawi nenten maduwe manah antuk "menonjolkan diri" lan karyan-karyannyane wantah gelah sareng sami.


Malaysia Mengklaim Tari Pendet Bali

Minab semeton sami sampun polih mirengin orti ring satasiun-stasiun TV utawi sampun polih ngawacen ring surat kabar indik orti Malaysia mengklaim tari pendet Bali. Akeh sampun anake sane ngortiang gatra puniki, napi nika ring Facebook, forum-forum, utawi ring warung-warung kopi. Niki sampun 'kesekian kaline' Malaysia mengklaim produk budaya Indonesia. Minab sing ngelah rasa lek Malaysiane ento.


Minggu, Agustus 23, 2009

Sor Singgih Basa

Sekadi ketahe ring Bali, ritatkala i raga mawicara sareng anak tiosan, napi malih i raga durung uning sareng anake punika, i raga patut nganggen Basa Bali Alus. Sakewanten akehan truna-truni mangkin meweh ngangge Basa Bali Alus. Minab puniki santukan anak truna-truni bali mangkin sampun keni iyusan globalisasi. Nika ngeranayang akeh alit-alit mangkin ngangge Bahasa Bali campuran. Akidik Basa Bali, akidik Basa Indonesia. Nah ne mangkin titiang wantah ngecenin akidik penjelasan antuk sor singgih basa bali.


Kamis, Agustus 13, 2009

Boya Je Noordin M Top

Sekadi ring berita-berita TV, teroris sane padem ring Temaggung daweg pengrebekan olih Densus 88 boye je Noordin M Top. Kejelasan niki rauh saking hasil tes DNA sane nenten cocok sareng DNA pianakne Noordin. Lewat test DNA punika kapolihin kejelasan teroris sane padem di Temanggung nika wantah Ibrohim, sane terlibat ring pengeboman Hotel JW Mariot lan Hotel Rich Charlton. Test DNA pianak Ibrohim cocok sareng DNA teroris punika. Jelas sampun Noordin M Top kari idup. Biar ten Noordin sane mati, iraga patut ngcapin sekamat antuk kesusksesan polisi sane mongkar rencana pengeboman ring Istana Negara lan Kediaman Pribadi Presiden Susilo Bambang Yudhoyono.


Satua Bali : I Rare Angon

Minab semeton sami kari eling ring satua bali puniki. Satua indik idupne I Rare Angon. Anak cerik jemet, sane geginanne sebilang teka uli masekolah wantah ngangonang ubuh-ubuhanne. Inggih mangda neten lantur tiang ngomong, puniki satua lengkapne....


Sesonggan (Perumpamaan Bali)

Sesonggan wit ipun saking kruna 'ungguh', sane mateges linggih, genah, wiadin nongos. Kruna ungguh polih paweweh merupa pangiring (akhiran) "an", dados ungguhan sane mateges janji utawi pati. Kruna ungguhan kasandiang (mengalami perubhan sandi suara) dados unggwan. Sajeroning pangucapan kruna unggwan puniki dados unggan. Selantuir ipun kruna unggan puniki polih pangater (awalan) "sa" dados saunggan, taler kasandiang malih dados songgan. Kruna songgan puniki kadwipurwayang dados sesonggan.


Senin, Agustus 10, 2009

Noordin M Top Mati?

Akeh mangkin beritane tentang gembong teroris Noordin M Top sane sampun mati daweg penggrebegan ring rumah Sahri di Dusun Beji, Desa Kedu, Kecamatan Kedu, Temanggung, Jawa Tengah. Penggerebekan punika nyantos nelasang galah 18 jam. Saking jam 5.00 sore dina Sukra tanggal 7 Agustus nyantos jam 11.00 dina Saniscara tanggal 8 Agustus 2009. Ring penggerebakan punika teroris sane kakepung mati. Sakawanten teroris sane mati nika napi Noordin M Top napi ten rauh mangkin durung wenten 'kejelasan'. Pihak Kepolisian' durung ngawantenang 'konfirmasi' sapa sira sujatine teroris sane mati punika.


Pasang Emoticon Ring Kotak Komentar

Ring 'Defaultne' Blogger nenten ngawentenang emoticon ring kotak komentar sekadi ring Wordpress. Sakewanten mangkin nika sampun dados akalin antuk trik. Akeh sampun para blogger sane nagingin kotak komentar ipun antuk emoticon. Trik niki tiang polih saking blogne Kang Herro ( :D :D Suksma kang antuk trikne). Nah, antuk emoticon-ne tiang nganggen Emoticon Kucing utawi Bahasa Inggris resmine Onion Head Emoticon . Napi mawinan tiang milih emoticon kucing? Santukan emoticon-emoticon nika lucu-lucu pisan :D :D. Nggih, mangda ten lantur ngomong, ngiring langsung ke trik Pasang Emoticon Ring Kotak Komentar.


WS Rendra Lan Mbah Surip

WS Rendra.jpgMinab wawu mangkin anake sami uning ring pasawitran WS Rendra Lan Mbah Surip. Sakewanten sujatine WS Rendra lan Mbah Surip sampun ngiket tali pasawitran saking doh warsa ne lintang. Iketan puniki kawangun antuk minat lan bakat soang-soang sane pateh ring 'berkesenian'. Kenten taler 'sikap lan sifat' maka kalih sane mirip, inggihan punika santai lan ten perduli antuk 'hiruk pikuk dunia' yadiastu kekalih sampun dados anak sane 'terkenal'. Maka kalih tetep 'fokus lan konsisten' ring pekaryan lan ngamedalang karya-karyannyane soang-soang. Punika sampun harusne seniman.


Basitha Paribasa (Peribahasa Bali)

Minab semeton sami kari eling ring peplajahan ritatkala kari masekolah khususne ring pelajahan Bahasa Bali. Ne mangkin titiang wantah..... eeee...istilahne 'mereview ulang' :p :p akidik peplajahan punika khususne ring pelajahan basitha paribasa. Napi nika basitha paribasa? Basitha Paribasa inggih punika basa rerasmen wiadin panglengut basa. Kanggen panglengut basa sajeroning mabebaosan kalih magegonjakan, sajeroning basa pakraman wiadin basa pasawitrayan.


Sabtu, Agustus 08, 2009

Sayaga Flu Babi A H1N1

Abulan niki akeh sampun wenten anake sane sampun tertular virus flu babi A H1N1. Virus niki sampun menyebar ring 18 provinsi ring Indonesia. Riang Bali akehan anake sane sungkan Swine Flu (wastan tiosan flu babi A H1N1) wantah warga saking dura negara minakadi Australia, Belanda, lan tiosan. Ring dunia wenten sampun lebihan ring 1.200 warga sane sampun seda. Punapi gejala-gejala anak sane keni virus flu babi A H1N1?


Panyambrama Pawiwahan

Ring sor punika wantah merupa imba utawi conto panyambrama tamiu utai athiti ritatkala wenten acara pawiwahan. Panyambrama punika kawedar olih sang maduwe karya utawi sang sane nyeledihi utawi ngangganin (mewakilkan).


Rabu, Agustus 05, 2009

Katuturan Satua : " I Pengangon Bebek"

Ada katuturan satua pangangon bebek madan Pan Meri. Sangkal ia madan Pan Meri, kerana dugase i malu ia liu gati ngelah memeri utawi panak bebek. Sakewala lacur tusing dadi kelidin, panyatakan merine mati kena gering. Enu kone masisa buin aukud sada merine ento ane paling bengil tur berag. Ento jani kapiara baan Pan Meri. Semengan nyanjaang epot Pan Meri ngenang amah-amahan merine bengil ento. Di kengkene ka telabahe abana masileman apang nyak kedasan goban merine buin abedik.


In Memoriam Mbah Surip

mbah_surip.jpgDibi tiang polih kabar saking timpal ne ngorang Mbah Surip sampun mati. Gara-garane karane 'serangan jantung'. Mbah ten nu sekitar jam 10.30 WIB. Merasa ten percaya tiang langsung ngidupin TV. Eh..... yakti Mbah Surip sampun mati. Padahal tiang kari nonton ragane megending ring silih sinunggil acara ring silih sinunggil stasiun TV nasional kira-kira dibi telun. Nenten wenten rasa leleh utawi sedeng sakit cingakin tiang Mbah Surip daweg nika. Kari sehat lan semangat ngendingang lagu hitsne, 'tak gendong'. Pedalem tiang Mbah enggal pisan nutup yusa. Padahal mangkin kari ring 'puncak karierne'. Durung sempat ngerasayang hasil 'kerja kerasne' mbah sampu ngalahin. Yan keneh-kenehang umur i manusa mula nenten wenten ne uning. Nika wantah Ida Sang Hyang Widhi Wasa/Tuhan Yang Maha Esa sane madue kuasa.


Kamis, Juli 30, 2009

Nyanggra Piodalan Saraswati

Ring sor puniki pinaka imba utawi conto pidato bali utawi panyambrama ritatkala jagi nyanggra Rahinan Jagat Saraswati. Pidarta puniki kaanggen ring lomba pidarta antuk tema Rahinan Jagat Saraswati. Inggih durus lanturang ngawacen..

Senin, Juli 27, 2009

Kasusastran Bali Anyar

Nyambung antuk postingan tiang sane dumun, indik Kasusastran Bali Purwa, ne mangkin tiang jagi ngicenin "penjelasan" indik Kasusastran Bali Anyar. Kasusastran Bali Anyar taler wenten sane mawangun gancaran, wenten taler sane mawangun puisi.

Ksusastran Bali Anyar sane mawangun gancaran makadi :

Jumat, Juli 24, 2009

Kasusastran Bali Purwa

Kasusastran wit ipun saking Basa Sanskerta. Kruna linggan ipun satra. Kruna sastra wit ipune saking "sas" miwah "tra". "Sas" maarti kaweruhan, "tra" maarti piranti utawi ukuran. Sastra maarti piranti utawi ukuran kaweruhan (asil karangan, peplajahan sane utama). Dadosne kasusastran teges ipun asil pakaryan i manusa sane marupa tulisan utawi karangan sane kawentennyane luih, becik, tur lengut.


Selasa, Juli 21, 2009

Satua Bawak

Satua bawak utawi Bahasa Indonesia ne cerita pendek (cerpen) inggih punika silih sinunggil karya sastra bali anyar. Satua bawak puniki sampun keni yusan budaya saking luar bali. Punika santukan satua bawak puniki ngranjing ring kasusastran bali anyar. Ring sor puniki wantah marupa imba utawi conto satua bawak bali.


Subakti Ring Guru Pengajian

Carita ne puniki kaketus saking Adi Parwa. Indik kasubaktin i sisia ring guru. Inggih lanturang malih....

Minggu, Juli 19, 2009

Satua Bali

Minab sameton kari eling ritatkala kari alit, ring sekolah SD polih pelajaran indik masatua? Inggih, satua bali wantah silih sinunggil pelajahan sane demenin tiang dumun daweg kari ring Sekolah Dasar. Napi malih daweg nika Guru Bahasa Bali tiange ring SD wikan pisan nyatua bali. Akeh satua-satua bali sane sampun tiang polih saking Bapak Guru. Bes akeh judul-judulne nyantos engsap tiang napi gen nika. Wantah akidik sane prasidan ban tiang ngingetin.


Jumat, Juli 17, 2009

Katuturin Kambing Takutin Macan

Puniki malih wenten satua bali sane dumun senengin tiang ritatkala kari alit. Kari masekolah ring Sekolah Dasar. Satua indik I Macan sane takut-takutina olih I kambing, santukan I Macan bes sombong, mapi-mapi nyapa kadi aku. Inggih lanturang maca ceritane..


Rabu, Juli 15, 2009

Humor Amrik vs Indonesia

Sore-sore iseng browsing ngangen keyword 'lelucon' kacunduk sareng banyolan puniki. Isine ten sanget lucu, sakewanten menarik lan kreatifne sane ngae tiang nadiang banyolan niki bahan artikel ring blog. Lumayan anggen selingan. Sambil nyantos galah mulih saking gae. Nggih biar ten makeh ba-bi-bu, langsung manten baca lengkapne...


Selasa, Juli 14, 2009

Bajang Bunga

Olih : Mas Ruscitadewi

Sabilang matemu, ia setata makenyir, sakéwala tan ja seken kenyiré katuju kapining tiang. Kenyir anak luh banjang ento kaliwat dangsah, ten nyidayang tiang médaang. Di kénkéné ia makenyir tekén cicing-cicingé ané marurian di rurungé, di kénkéné ia makenyir tekén entik-entikané, di kénkéné ia ngejirin sabilang anak ané liwat di pempatané.

Tan ja kenyiré ento ané ngranayang tiang setata nletekin ia. Tan masih ulian kajegéganné. Yén alihin di goba ia tan ja bas jelék, sakéwala nénten masih nyidayang orahang jegég. Muané biasa-basa dogén, tingkahné ané tan biasa. Abesik cirin anak luh bajang ento ané setata ingetang titiang, ia setata ngaba lan nganggo bunga. Bokné kasumpangin bunga-bunga yadin ja ia tusing ka pura tur tusing ngigel, baongné masih kakalungin bunga. Ento ngawinang tiang nyambat ia Bajang Bunga. Lénan kén ento, Bajang Bunga totonan jemet gati mabersih-bersih. Dija ja tepukina ada leluu, jag duduka, jag jemaka tur kaentungang ka tongosné. Tingkah ento setata ngulgul ati, ané seken-seken mangunin patakon di atin tiangé, nyén sujatiné ia?


Sabtu, Juli 11, 2009

Satua Bali : I Lara

Puniki wantah silih sinunggil satua bali sane dumun kasatuang olih guru titiange ritatkala titiang kari masekloh ring Sekolah Dasar. Minab wenten semeton sane kari eling ring daging satua puniki. Indik anak cerik ubuh madan I Lara. Inggih pang nenten akeh titiang ngomong, langsung maten wacen satua lengkapne preragan sambil ngeling-elingan malih memori daweg kari alit..


Kamis, Juli 09, 2009

Carik

Olih I Wayan Juniartha

Gumi Bali to tanah melah koné, nanging ngudiang sayan ngabedikang dogén kramané ané nyak ngolah tanah?

”Yéh, pelih sajan omongané to. Nyén ngorahang sayan ngabedikang?,” I Madé Kangin Kauh salah tampi nyautin.

Baca gén iklané di koran. Sabilang wai liu sajan ada iklan kramané ngadep tanah. Nang jalan-jalan ka désa, di sabilang bucu ada papan majujuk ”Tanah ini dijual”, ”Tanah ini dikontrakkan”. Ada ané nganggo papan triplék daki, ada ané nganggo papan maal tur misi adan perusahaan asing. Ada papan ané majujuk di karang embang ané isiné tuah padang teki, ada masi ané majujuk di carik ané sedeng kuning padiné.



Di Galeng Ngalih Galang

Olih : IBM Dharma Palguna

Ri kala kapetengan akéh anaké kema-mai ngalih Galang. Wénten sané nglanglang kalangwan ka segara-gunung. Sané tiosan ngasraya (nyraya) ka pura-pura sané doh-doh. Sané lianan wénten mekemit ring genahé sané sengkil tur tenget. Wénten malih sané nyilib-nyilib ngojog sétra wengi-wengi. Akéh malih utsaha anaké ngepungin galang kadi malaib labuh ngepung ané tusing tawang.

Nanging boya samian anaké seneng ngamargiang utsaha kadi punika ri kala ngrereh galang. Lian daging pekayunan, tios utsaha sané kamargiang. Lian “bebaktan” saking pelekadan, ten pateh margi sané kepanggihin. Punika mawinan ring pakraman raris wénten ucap di galengé ngalih galang. Galeng punika isin pedeman. Pedeman punika jumah. Jumah mateges ngoyong. Ngoyong punika ten malih kema-mai, utawi cutet nengil.


Selasa, Juli 07, 2009

Pura Gunung Kawi

gunung-kawi.jpgPura Gunung Kawi punika magenah ring Desa Tampaksiring Kabupaten Gianyar. Sawatara wenten 38 Km ngaja kanginan saking kota Denpasar, Irika wenten wangunan kuno sane marupa candi-candi, ceruk-ceruk miwah wihara-wihara.


Minggu, Juli 05, 2009

Tirtayatra Anggen Nyuciang Manah

Sekadi ne sampun kauningan ring semeton-semeton Hindu sedharma, silih sinunggil cara anggen ngerereh kesucian kayun lan manah inggih punika lewat matirtayatra. Matirtayatra ke pura-pura, candi-candi Hindu, utawi ring genah-genah suci Hindu tiosan makadi tukag (contone : Tukad Gangga ring India), danau, pasih, miwah sane lianan. Tiosan ring tujuan anggen ngerereh kesucian batin, taler tirtayatra punika matetujon mangda iraga semeton Hindu uning ring pura-pura lan tempat-tempat suci Hindu. Napi malih nyantos uning ring sejarah pura utawi tempat suci punika. Niki sane ngidang ngae iraga madua rasa 'peduli' ring kelestarian pura-pura lan tempat-tempat suci punika.


Jumat, Juli 03, 2009

Pidato Bali : Bela Negara

Ida dane sareng sami sane wangiang titiang, sedurung ngawit titiang matur lugrayang titiang ngaturang pangayu bagia mantuka ring Ida Sang Hyang Widhi Wasa, meduluran antuk pangastungkara.


Selasa, Juni 30, 2009

Conto-Conto Puisi Bali

Ring sor puniki wantah conto-conto puisi sane nganggen basa Bali. Puisi-puisi puniki rerehin tiang saking surat kabar makadi Bali Post. Wenten masih saking Internet. Minab yen sameton maduwe puisi, dados pajang ring blog niki. Dagingin pesajn ring "Ruang Tamu" yen same ton wenten arsa jagi majang puisi ring blog niki. Inggih lanturang malih..


Sabtu, Juni 27, 2009

Ayam Ijo Sambu

Wénten kocap katuturan satua saking jagat Jembrana sané sampun lumbrah kabaosang antuk para janané sané seneng ka tajén, wénten kabaos ayam ijo sané mawasta Ijo Sambu, nanging kawéntenané arang pisan.

Rupanipun ijo masuku biru, matanipun ireng kadi makukus, muanipun ireng (mianaan), tegilipun putih semu kuning kadi malem, ikuh manukipun putih. Kawéntenanné kadi punika, pecak sané dumun wénten ratu lintang wibuh, mabiséka I Ngurang Rangsasa, Anak Agung ring Pecangakan.

Kabaosang Pecangakan, duaning ring genahé punika kocap pinaka genah paksi Cangak medem.


Rabu, Juni 24, 2009

Membuat Account Di Gmail

Logo Gmail.jpgSalah satu layanan pengiriman pesan elektronik yang gratis yaitu Gmail. Mungkin sudah banyak yang tahu salah satu layanan dari Google ini. Dan mungkin sudah banyak juga yang tahu dan memiliki account di Gmail. Kali ini saya hanya berbagi sedikit bagaimana caranya membuat sebuah account di Gmail. Mengapa saya memilih Gmail? Salah satunya karena kapasitas atau daya tampung Gmail yang lebih ketimbang layanan-layanan pesan elektronik yang lain. Anda bisa bayangkan kapasitas tampung yang lebih dari 7.000 MB bisa digunakan untuk menampung apa saja. Dan lagi ini 100% gratis. The Great Google!!


Selasa, Juni 23, 2009

Tosning Dadap Tosning Presi

Kocap wénten katuturan satua Jero Dukuh ring Kadampal. Dané madué rabi kekalih, rabinné sané duuran madué oka akutus, asapunika taler sané alitan taler madrebé oka akutus. Okané sané duuran kawastanin I Tosning Dadap, sané alitan kawastanin I Tosning Presi olih ajin danéné. Sampun pada duur, makasami okan-okan Jero Dukuh Kadampal kaanggén ilén-ilén sesolahan antuk ajin danéné. Duaning asapunika, kocap Jero Dukuh Kadampal makéhan madué ilén-ilén sesolahan yén bandingang ring Ida Betara Mahadéwa ring Gunung Agung.

Kasuén-suén, wénten arsan Ida Betara Mahadéwa ring Gunung Agung pacang ngarsaang okan Jero Dukuh sané mawasta I Tosning Dadap kalih I Tosning Presi mangda ngayah ngaturang ilén-ilén sesolahan ka gunung. Sampun kantos ping kalih Ida Betara Mahadéwa madedauhan pacang ngarsayang okan Jero Dukuh mangda prasida ja ngayah ngaturang ilén-ilén taler nénten kaaturang okan danéné antuk dané Jero Dukuh. Wau ping tigané wau raris kaaturang okanné ring Ida Betara turmaning madaging sarat gumanti Ida Betara micayang Kumalageni ring Jero Dukuh. “Yén wantah Betara ngarsayang pianak titiangé maka nembelas, ilén-ilén Paduka Betara sané maparab Kumalageni taler pacang pamitang titiang, yén nénten Betara lédang titiang taler nénten pacang ngaturang pianak titiang!” Atur Jero Dukuh ring Ida Betara Mahadéwa.


Sabtu, Juni 20, 2009

Membuat Blog di Blogger

Logo Blogger.jpgPostingan kali ini saya hanya bercerita sedikit sambil berbagi pengalaman saat pertama kali membuat blog. Awalnya mau membuat blog di Wordpress. Tapi karena saya kurang mengerti dengan Wordpress, maka saya beralih ke Blogger. Yah lumayan bingung pas awal-awal punya blog. mau diisi apa ya? :t :t. Karena saya tak punya bakat apa pun yang bisa dibagi atau diceritakan di blog. Tapi akhirnya saya putuskan untuk ikut arus dan melihat ke mana arahnya nanti. Oke, biar 'ga ngelantur kesana-kemari, kita langsung aja ya ke bagian "Membuat Blog Di Blogger".


Kamis, Juni 18, 2009

Ten Juari

Pagruéng munyin montor lan mobilé nganginang ngauhang di jalan bypass Bualuné. Ada ané ngebut sambilanga ngamunyiang bél keras-keras kanti ngempengang kuping, ada masih ané adéng-adéng pesan ngawinang anaké durinan kéweh pesan nyalip. Di samping tiangé supiré nyetél gending rock keras-keras uli radioné apang tusing kiap ngenjek gas kenceng-kenceng nuju mulih. Buin dingeh tiang munyin radioné, buin tiang engsap. Nanging supiré itep masuir-suir sambilanga nuutin munyin gending di radioné. Slélégang tiang awak tiang di jok ulian kenyel sajan. Awak tiang sakit krana uli semengan tusing maan marérén, fullday-tour tamuné. Kabenengan tamu ané créwét atehang tiang. Krana ia suba taén ka Bali jeg sing siep-siep ada dogén takonanga, ada dogén tagiha.

Sedeng tiang ngidema saget mamunyi hapén tiangé. Ada anak nélpun. Prajani matan tiang ngedat.

“Hallo!” kéto tiang nyautin.


Nang Bangsing Teken I Belog

Tuah ada tuturan satua anak masawitra ajaka dadua, madan Nang Bangsing tekén I Belog. Pasawitrané koné mula sangkaning nekéng tuas, pakrubuk ajaka dadua saling silih, saling tulungin yén pét ada silih tunggil tusing ngelah tur ngelah gegaén abot. Ento mawinan Nang Bangsing ajaka I Belog setata ngenah anut yén upamiang kadi yéhé di pasoné tusing taén makléncokan buat leketné masawitra.

Kacrita I Belog anak ia sajaan buka adanné belog pesan tur tutut. Sedek dina anu ajakina koné I Belog makena bubu tekén Nang Bangsing. I Belog nyanggupin pangajak Nang Bangsingé lakar makena bubu. Ditu pesu koné dot kenehné nawang baneh ané anggona mikatin bé tekén Nang Bangsing, laut ia matakon, “Beli, beli, apa anggon baneh bubuné, turin dija anaké makena bubu?”


Rabu, Juni 17, 2009

Satua Bali : I Dempuawang

Kacrita wénten reké tuturan satua, Ida Sang Prabhu madué putra tetiga, lanang kekalih istri adiri. Kocap, duk putranidané makatetiga kari alit-alit, Ida Sang Prabhu kalimburan, lulut asih tekén I Limbur. Ulihan patuduh I Limbur, Ida Sri Praméswari kategel di batan kandang siapé tan kaicén ajengan, muah putrané makatetiga kakutang di tengah alasé, masi tan kaicén mekelin apan-apan. Déning Ida Radén Galuh sedeng telesé nyusu, dadiannya ngalgal kocap Ida nangis kaemban antuk rakané makekalih.

Kacrita mangkin, I Dukuh Sakti sedek dané nglindeng, pirenga koné ada anak cerik ngeling, lantas jagjagina koné kema. Teked sik tongos anaké alit nangis, nglaut koné dané dukuh matakon, “Cening, Cening, Cening nyén ngelah pianaké, nyén kajak mai dadi peturu cerik ada dini?”


Senin, Juni 15, 2009

Rossi Menang Ring Catalunya

Rossi Win.jpgAkhirne sampun kalih seri ten finish ring posisi satu, dibi The Doctor munggah malih ke podium ring urutan siki. Nah, niki wawu jagoan tiang. Ten nyak kalah biar je polih labuh ring Muggelo lan polih posisi tiga. balapan sane seru pesan dibi petengne. Ten rugi tiang buung melali ke jumah timpal tiange ne melenan desa. Padahal tiang sampu mejanji kel marengin mongkar motor (emang sing ngelah gae ye to, bongkar motor malem-malem. Dasar maniak motor). Ngorangne bin mani sing ade waktu. Tapi pas wenten siaran langsung motogp tiang ngeles gen. Heheheheheh...... :p :p ! Sori De sing payu kemu!


Sejarah Sastra Bali Modern

Sakéng Puisi Sunda Modéren Dalam Dua Bahasa tiang sumeken uning pajalan lan kawéntenan puisi sunda modérené, sakéng ngawit kantos warsa 2000. Sumeken taler uning rupan puisi sunda modérené sané kasurat antuk suang-suang pangawi. Tur uning, pangawi Indonesia modérené sané ngaripta puisi Sunda Modéren. Minakadi : Apip Mustopa, Ajip Rosidi, Surachman R.M, Ayat Rohaédi, Juniarso Ridwan, Soni Farid Maulana, miwah Acép Zamzam Noor. Sapunika taler, sakéng bukuné puniki, tiang uning novélis Éddy D Iskandar sané nyurat novél Gita Cinta dari SMA miwah Berlalu dalam Sunyi tur Roman Picisan nyurat sajak Sunda modéren.


Sabtu, Juni 13, 2009

Koneksi Inet Lemot Semeng Niki

Waduuuuuhhhhhh........!! "Kok lemot pesan koneksi inete semeng ne. Ade ape ne?" kenten tiang mekenaeh ring manah. Padahal tiang ten sedeng ngedownload (kebiasaan yen ngedownload nganggen IDM (Internet Download Manager) pantes inet pepes lemot. Hehehehe..... :p :p ), manah jagi 'posting' ke blog makelo san. Napi wenten pelanggan sane tiosan sane nganggen IDM 'nggih? Wah, kurang asem, tiang ten terima. Padahal sane madue wewenang ngangge IDM wantah tiang pedidi (Monopoli niki!). Jagi login ke blogger makelo pesaaannnn....!! Napi malih pas tiang jagi 'ngosting' script ke fileave[dot]com, alamaaaaakkkkk... login ne makeelllooooooo...!!! ngae stres gen ne koneksi internete. Pengeng tiang makita mantigin nie kompi. Sakewanten takut kena damprat sane nuwenang warnet. 'Nyan kena pasal "Perusakan Hak Milik Pribadi". Wuih... bisa parah niki. Sakewanten tetep lemot ya lemotttt.......!! Tebakan tiang nak ne sebelah ne nganggen IDM. Pasti nak ne samping tiang ne iseng ngangge IDM makarane koneksine lemot. AWAS KAU.... :v :v !!


Jumat, Juni 12, 2009

Ngerereh Tutorial Blogging Sambil Jelajah Forum

Dina-dina niki tiang kari nyobak-nyobak tutorial-tutorial blogging sane tiang baca saking blogne 'para master'. Yah boye je punapa-punapi. Wantah anggen ngemecikin 'tampilan' blog niki lan blog utama. sakewanten 'konsep awal' tiang, 'blog minimalis' tetep tiang 'pertahankan'. Tiang mule demen sane minimalis. Yan cingak lebih simpel. Lianan ken nika tiang durung wenten arsa jagi nambahin 'gadget-gadget' sane rasane ribet yan jagi masangne. Benjangan yan sampun perlu wawu tiang pasang. Yan pasang mangkin 'kan mubasir dadosne. :z :z


Rabu, Juni 10, 2009

Déwi Kunti Kawéhin Mantra Sakti

Kacrita Raja Sura madué putra kakalih, sané lanang mapeséngan Wasudéwa lan sané istri mapeséngan Déwi Pritha. Raja Sura puniki madué misan sané mapeséngan Raja Kuntibhoja sané ten madué putra. Krana sih Raja Sura masameton, raris ida ngwéhin putrin idané, Déwi Pritha, kadadosang anak angkat. Sanget sayang pisan Raja Kunthibhoja ring putri angkat idané lan kaaranin Déwi Kunti


Senin, Juni 08, 2009

Horizontal Navbar Menu

Puput masih tiang ngaryanin 'menu' anggen 'navigasi' ring blog puniki. Pateh sekadi sane kacingak ring beten 'header' wenten 'menu navigasi' antuk 'tampilan horizontal'. Lumrahne niki kawastanin "Horizontal Navbar Menu utawi Menu Navbar Horizontal". Sejatine tiang masang 'menu' niki aggen ngebantu semeton sane ngemaca artikel-artikel ring 'blog utama' tiang mangda elahan yan ngerereh sane jagi kabaca. Sakewanten tentu tiang cobak dulu ring blog niki. Mangda polih cingakin tiang dumun sadurung pasang tiang ring blog utama. Yan wenten sane iwang utawi ten pas dados 'edit ulang' tiang. Punapi cara masangne?


Minggu, Juni 07, 2009

Satua Bawak : Ulian Lacur

Peteng dedet puniki pinaka saksi sebet kenehé tan kadi-kadi. Ulian nasibé jelék tampi tiang dadi manusa ané tumbuh di guminé tiwas nékték. Yén umpamiang rasané uyah lengis nu makékéh mancan ngidang ngurabang anggo darang nasi. Sané mangkin Hyang Widi né micain pica sané ten ngidang rasané tiang manampi. Yén dadi seselang, pang sesai makita mamisuh, maseselan. Tuah ja mula niki sampun jalan idupé sané dados peduman.

Lacuré majumu ring petengé nika Saniscara Kliwon Wuku Kuningan, tiang sampun usan nyarengin pasangkepan ring balé banjaré ba delod. Dinané nika banjaré nyangkepang unduk pangabénan sané pacang kalaksanayang malih duang sasih. Usan sangkep, tiang marasa basangé seduk sajan, neked jumah tiang ka paon. Di paon dapetang kurenané sedeng ngoréng gerang.


Sabtu, Juni 06, 2009

Cawet

Olih : Buda Rebo

Telung tiban suba I Gedé Darmika matunangan ngajak Ni Luh Swandéwi. Mémé bapanné ngrencanaang lakar nyangkepang pianakné énggal. Apang sing énggalan ada gegodan bin mani puan sawiréh ajak dadua suba pada suud kuliah, suba pada bisnis masih. Buina nyén sing nawang I Gedé, anak bagus, jemet, tur sugih. Patuh masih Luh Swandéwi, anak jegeg, tur solahné adung tekén kajegéganné, kéto masih ia sugih, nyén anak muani ané tusing demen tekén ukudanné.

Ambiug orta di rurungé upakara mapragaté lakar gedé, balé banjar suba booking-a. Yén anak tusing sugih, kanggoanga suba di natah pakarangané dogén ngaé upakara.


Kamis, Juni 04, 2009

Blog Anggen Ngedit Template

Hahahhahahahha............ :D :D blog niki iseng karyanin tiang anggen nyingakin hasil editing ring blog utama tiang. Lianan ken punika masih anggen tiang basecamp antuk genah artikel-artikel sane tan durus posting tiang ring blog utama. Nah, yan dados orahang tiang blog niki wantah genah anggen nampung artikel-artikel sane 'menurut' tiang lebih pas yen di posting iriki. Nangin nika boya je mearti tiang bakal 'menganaktirikan' blog niki lan 'menganakemaskan' blog utama. Nenten!