Om Awignam Astu namo sidham, Om sidhirastu tad astu astu ya namah swaha

Sabtu, Desember 05, 2009

Satua Bawak : Arok

I Arok mula duweg. Duweg nyopét. Duweg mamaling. Duweg mamégal. Kanti duweg mamantra. Sakancan Betara tawanga. Betara Bukit Kangin. Betara Bukit Kauh. Betara Bukit Kaja Kauh. Yén ia suba teka, makejang jejeh. Krana pipis di kantongé bisa makisid.

Ipidan I Arok taén ketara nyopét di gocékan. Awakné daldala tekén paturu bebotohé. Kanti kenyel liman bebotohé naldal. Tusing bingklak nang abedik. Ada ngorahang I Arok maan pica besi kuning. Besi ané ngranayang teguh.

Uli sesukat kéto, I Arok sayan-sayan pesan bikasné. Marasa tekén awak teguh. Uat kawat mabalung besi. Timpal-timpalné nang abesik sing ada bani. Yén suba ia matagihan, sing ada bani tulak.

Buina I Arok demen pesan mutang. Yén dadi tulisang, méh bek kertasé pragat adanné I Arok dogén ngenah. Di banjar mutang. Di patuakan mutang. Di penggak mutang. Ané padalem Mémé Simpen. Mémé Simpen madagang nasi bé guling. Tusing taén makatang pipisné I Arok. Pragat ingetanga nginyukang saté pusutné ajak kritik bé gulingné.

Dugasné cenik I Arok tusing kakéto. Ia alep. Rungu tekén rerama. Jemet matulung tekén braya. Makejang ngorahang demen ngajak ia. Bisa matilesang awak. Bisa nongosang awak. Di kénkénné timpal-timpalné nyak ngajak malali. Di subané nawang galang, lantas matimpal ajak soroh bebotoh ia magenti bikas. Di gocékan ia malajah mulangin siap. Malajah ngembar siap. Buina mula duweg ia mabulangan, makembar. Yén ia ngembar pepesan menang. Ia masih nawang ules siap ané lakar menang. Yén siap putih nglawan siap biing. Orahanga pamangku ngantebang guling. Yén siap klawu mapadu ajak siap putih orahanga bojog ngamah kapas.

Kayang jani, tusing tawang bapanné I Arok ané sujati. Méméné tusing inget ané encén kadén bapanné ané seken. Méménné ngorahang soroh ajak liu matungin. Ben kaliwat paling méménné, lantas adadina I Arok. Krana karok bapanné.

Ben kaliwat liu anaké nyambatang ané jelé-jelé. I Arok morahan ajak tiang lakar dadi pamangku. Apang paek ajak Betara. Tiang nuutang dogén kenehné.

“Luung masih,” kéto tiang masaut. Ia lantas mawinten. Tiang mabesen, “Asal eda sesarin timpalé copét cai.”

Ia majanji tusing lakar malaksana ané jelé-jelé. Jani, ia sabilang lakar kija-kija makamben putih. Masaput putih. Maudeng putih. Kanti kulitné putih krana bulénan.

Anut pesan I Arok. Sabilang ané tepukina tuturina.

“Sing dadi mobad. Sing dadi mamaling. Sing dadi mamitra. Sing dadi nyalanang aji ugig. Apang paek suargané. Apang luung tepukin ajak makejang.”

Bibihné I Arok mula mataksu. Sabilang ané tuturina makejang ngresepang. Nyak anggut-anggut. Apa buin jani, ia tusing nyak ngetep kumis ajak jenggotné. Ia mula kapéngan. Énggal pesan bek pipinné. Sayan nyeremang sebengné I Arok.

“Dé, kénkén pajalan icangé?” ia matakon.

Tiang sing nyak nyautin énggal-énggal. Apang ngenah makeneh.

“Ngenah luung!”

“Dadi ngenah luung?”

“Aa. Jatiné cai mapi-mapi.”

“Eda ngéndah ngomong. Nyanan peléngan makisid.”

“Awak suba dadi pamangku. Tusing dadi énggal gedeg.”

“Lamun kéto cub. Buung gedeg.”

Tiang kedék. “Arok-arok eda ja mobadin awak.” Tiang ngrieng di keneh.

“Dadi mendep?”

“Tusing, icang anggob tekén pajalan cainé. Uli pidan cai kakéné sinah tusing rebut utang. Rebut munyin pisaga. Utang di Mémé Simpené suba kabayah?”

“Suba. Sesariné anggon mayah. Sisanné anggon icang meli sepéda motor.”

Tiang ngon tekén kadueganné I Arok. Ia bisa masih ngusadén. Sabilang mubad kemo liu bakat segeranga. Liu bakatanga pipisné. Yén suba seger, sabilang rainan ngaba banten. Yén sing banten, amplop dadi aturang.

Mirib ben kaliunan mamantra, Jani I Arok ngaku sakit ajak tiang. Ia ngaku kalah masiat dugasné ngubadin Pekak Sanglir. Pekak Sanglir ngelah sakit ketug. Yén ada anak majeritan. Yén ada anak ngortaang ané aéng-aéng. Pekak Sanglir nagih malaib. Mengkeb di betén longan apang tusing ada anak nawang. I Arok idihina tulung. Pekak sanglir maan seger ajebos. Pamutné kompor mragatang.

Orahin tiang ia ka dokter. Tusing pesan nyak. Dokteré orahanga duegné maang ubad dogén. Tusing nyegerang. Ia duegan tekén dokter.

Ia ngaku lakar nunas ubad di semané. Di Prajapatiné. Tiang nyak dogén marengin. Padalem masih ia. Ia pules di pamuunné. Untat-untit. Makejang léak kaukina. Léak selem, léak putih, léak barak, léak pelung. Ia nantangin soroh léaké. Tiang ané takut. Bulun kalong tiangé jering-jering. Ben kaliwat takuté tiang malaib. Bin maniné ortané mabiayuhan. I Arok orahanga kalah masiat di semané.

Diastun ia taén dadi tukang copét, demen mutang. Nanging ia dadi pamangku masih. Krama banjaré ngaénang banten pangabénan cenik. Asal misi bubuh pirata dogén ajak maan tirta pangentas kanggo suba.

Majalan pangabénanné I Arok. Abesik tusing ada ané ngelingin. Buina I Arok tusing nyandang elingin. Jelema demen mamaling dugasné enu seger. Majalan atmané I Arok. Makejang tepukina. Tegal Panangsar tepukina. Ia maan daldala ditu. Kanti pesu getih. Enu masih kuat. Ben ingetné ngelah besi kuning. Ngliwatin titi ugal-agil. Ia tusing takut. Ia suba biasa. Krana pepes ngecosin tembok timpal. Tepukina kayu curigané suud madon keris. Nanging madon taji. Mara keto inget ia tekén awakné dugasné enu idup. Liu ngelah taji. Ia makeneh. “Ené mirib tajiné dugasé idup.” Ia tusing nyak ngocokang. Jejeh ulungina.

“Mirib ené madan neraka.” Ia makeneh-keneh. Ia majalan. Tepukina lantas kawah cambragohmukané ané kebus. Malongkah-longkah. Suba kudang atma kadén malablab ditu. I Arok tusing jejeh. Inget dugasné idup. Pepes mamaling. Nyandang maan neraka. Satondén ia cemplunganga, sagét ada anak tulung-tulung. Ngaku reraman iané. Ané ngardi ia. I Arok bengong. Ia inget tusing nawang bapanné ané sujati.

“Tiang tusing ngelah bapa.”

“Ngujang tusing ngelah? Yén sing ngelah, dadi bisa lekad?”

“Mémén tiangé ngorahang, ajak liu ané ngelahang.”

“Beneh pesan. Sakéwala ané nadiang tuah abesik. Jani tulungin bapa.”

“Kalingké nulungin bapa. Nulungin awak tiangé dogén tusing nyidayang.”

“Eda kéto! Apang énggal bapa magedi uli dini. Laksanan bapanné ipidan ngranayang tusing nepukin suarga.”

“Péh, di subané dadi atma mara inget tekén panak. Dugasé i raga enu idup. Tusing pesan ada nyak ngakuin i déwék. Kanti I Mémé jengah gati kenehné.” I Arok ngrieng.

“Mémén tiangé dija?”

“Ento di duri.”

Mara makipekan ka duri tepukina céléng selem kutal-kutil. I Arok makesiab. Mara usudina tekén I Arok magenti dadi méméné. Lantas orahina nulungin anaké ento. Kedengina tekén I Arok. Mara kedenga biin makesiab I Arok. Anaké ento maprucut, mabusana putih-putih. Tur ngraos cara anak keta.

“ Ba…bapa, a…. ané ….. melingin Mé… mé… Mémén ceningé.”

Olih: IBW Widiasa Kenitén
Soma Kliwon, 4 Désémber 2006


Kaketus saking :
* http://imadesudiana.wordpress.com/2008/07/19/arok-ibw-widiasa-keniten/

Artikel Terkait Ring Kategori



0 komentar:

Posting Komentar

Semeton sane jagi komentar, ngicenin kritik, saran, request, utawi sekadar kenalan driki manten ring kotak komentar niki. Sampunang lali dagingin wastan sameton ne ring kotak Beri komentar sebagai. Suksma!!