Om Awignam Astu namo sidham, Om sidhirastu tad astu astu ya namah swaha

Minggu, Januari 24, 2010

Dadong Sengol

Olih : IBW Widiasa Keniten

Suba kudang yéh kadén adepa tekén Dadong Séngol. Suba kudang ilehan kadén Dadong Séngol nyajalanin ngilehan idupé. Suba kudang dagang kadén melinin Dadong Séngol yéh. Enu tegteg tekén geginané madagang yéh. Uli mara menék bajang kanti suba tua buka jani.

Tiang bareng masi ngadanin Dadong Séngol. Adané ané seken tusing ada nawang. Buina tiang tusing bani nakonang adanné. Krana dagang-dagangé di séngol ngaukin Dadong Séngol, tiang masi bareng ngadanin Dadong Séngol. Dadong Séngol méh suba nem dasa lima umurné enu masi madagang yéh. Dadong Séngol nawang pajalan sengolé ané ada di panambangané ento.

Semengan séngolé ento dadi panambangan motor. Tongos supiré ngantré. Tongos Supiré ngalih pangupajiwa. Tongos supiré ngrebutin panumpang. Sanjané sawatara jam telu séngolé suba ngawit mabukak. Sayan peteng sayan ngliunang anaké mablanja. Sayan liu masi anaké ngidih-ngidih. Sayan liu anaké ngisinin basang. Sayan lega dagangé. Sayan liu maan bati. Sayan lega kenehé.

Dadong Séngol masi sayan inceg majalan. Batisné ané suba rématikan tindakanga dogén. Pajalanné misi srayang-sruyung. Baan baat émbéré ané suuna. Yéhné tusing taén tepukin tiang ngléncok anang abedik. Nyihnayang degdeg kenehné nyuun yéh. Sayan liu anaké nempah yéh tekén Dadong Séngol.

Dagang-dagangé masi tusing taén nyak nrima yéh lénan tekén yéh suunan Dadong Séngol. Koné yéhné Dadong Séngol tis pesan.

Taén takonin tiang ipidan, “Ngujang dadi Dadong madagang yéh?”

Aluh pesan abetné nyautin.

“Apang tis.”

Tiang makeneh-keneh. Apang tis. Di guminé ané sayan panes ené. Enu ada anak inget tekén ngenjuhang tis. Sinah suba rasaanga tekén Dadong Séngol sayan ngejohang anaké tekén tis. Sinah suba tawanga tekén Dadong Séngol panesé sayan ngrubéda di kenehé.

Dadong Séngol tusing pesan rungu tekén ramén séngolé. Rasaang tiang cara anak matapa di tongosé ramé. Tongos ané sakancan keneh masliweran. Keneh ané pinih liuna sinah keneh apang liu maan bati. Keneh apang énggal daganganné telah. Keneh apang anaké mablanja kanti ngantré. Tuah Dadong Séngol abesik kenehné ngenjuhang tis tekén anaké madagang. Uli anaké madagang, tis kenehné lakar sayan nyusup sig anaké mablanja.

Lega pesan suba Dadong Séngol yén yéhné liu ané nganggo. Liu anaké ngrasaang tis. Sayan nglimbak tisé. Sayan gigisan panesé.

Dadong Séngol teka tanggu malu mulih tanggu duri. Séngolé tetep antianga tekén Dadong Séngol. Yén tusing kanti telah dagangé mulih, tusing ia mulih. Lega kenehné Dadong Séngol nyidayang maangin tis tekén anaké ané mablanja. Teked jumah Dadong Séngol énggal-énggal mabanten. Ngaturang canang sekar ka sanggahné. Ngaturang isin kenehné ring Sanghyang Widi. Ngaturang suksma ring kawitanné.

Dadong Séngol suba biasa mabanten sawatara jam roras peteng. Ditu ia maan ngrasaang degdeg guminé. Sepin kenehné macepuk tekén sepi guminé. Dadong Séngol ngaturang suksmaning idep. Ngaturang pajalanné dugas lemahé. Ia nawang sinah pajalanné tusing setata lanus. Sinah ada ané tusing beneng pajalanné. Nglungsur pangampura ring Sanghyang Widi.

Koné baan demené maturan sawatara jam roras, Dadong Séngol palasanga tekén kurenanné. Sumanangsayaina Dadong Séngol tekén kurenanné bisa makeber petengé. Dadong Séngol ngalah. Kenehina kurenan padidi suba sumangsaya sinah pakurenanné tusing lakar majalan lanus. Saja pesan, sabilang wai Dadong Séngol maan sesimbingan. Bek kupingné, lantas palas makurenan.

Suud maturan, mara Dadong Séngol ka paon ngalih nasi. Matimpal jukut-jukutan. Dadong Séngol marasa tekén dewékné suba tua. Ia sayan kapah meli bé. Pepesan jukut-jukutan daara.

Dadong Séngol yén nuju ada dagang ngenjuhin bé di séngol tusing tulak. Diastun ia nguangin naar bé, cucun di nyama baangina. Kendel suba cucun-cucunné. Makejang cucun-cucunné tresna bakti tekén Dadong Séngol. Di kapah-kapahé bisa masi Dadong Séngol nuturin cucun-cucunné apang setata jemet malajah. Jemet magaé. Di jemeté lakar ngwetuang bagia.

Cucun-cucunné demen ngresepang tutur dadongné. Di kénkénné selegenti ngaénang Dadong Séngol boréh. Ada mecikin batisné. Ada ngurut-ngurutin tundunné baan lengis reramuan apang anget raganné Dadong Séngol.

Apisan tusing taén Dadong Séngol tepukin tiang gelem. Paling banter mantas paad. Yén kanti ngalih dokter tusing taén pesan. Mirib baan legan kenehné maan ngenjuhin anak lén rasa tis. Sangkan setata tis tepukin tiang.

Muanné tusing cara anak tua ané lénan. Cara matéja sabilang tlektekang tiang. Taén i pidan tiang macepuk liat tekén Dadong Séngol. Ia kenyem tekén tiang. Tiang jagjagina. Kadén tiang lakar galak. Mabading kenyem.

”Nyanan mulih ka kubun Dadongé, Kérta.”

Tiang makesiab. Dadi tawanga adan tiangé madan Madé Kerta.

”Nggih, Dong.”

Dugasé nika kanti peteng tiang ngantiang Dadong Séngol apang énggal mulih. Kanti kiapé nekain tiang. Tiang maan engsap. Enten-entenan sagét séngolé suba matutup. Tiang paling ngalihin Dadong Séngol. Sabilang ané tepukin takonin tiang. Makejang ngorahang tusing nawang. Orahanga suba mulih ka pondokné. Tiang ngénggalang ka pondokné. Neked di pondokné. Pondokné sepi dingklik. Munyin balang ajak jangkrik ané saling pasautin dogén dingeh tiang. Tiang ngénggalang mulih. Jejeh masi, peteng nyén nawang. Kadénanga malaksana tusing beneh.

Tiang makeneh-keneh. Ngujang dadi Dadong Séngol tusing nundunin tiang. Maninné takonin tiang Dadong Séngol.

” Dong, ngujang buung ngajak tiang ka pondok?”

Dadong Séngol kenyem. ”Tepukin Dadong, Madé leplep gati pules. Dadong tusing bani nundunin. Jejeh nyanan kapupungan.”

Tiang tusing sanget ngugu munyinné. Sinah ada ané engkebanga tekén tiang. ”Ibi maan tiang ka pondok Dadongé. Dadi Dadong tusing ada?”

Mara makesiab Dadong Séngol. ”Maan mulih Madé?”

“Maan, Dong. Kanti telah gibel amah legu batis tiangé, Dong.”

“Lamun kéto legaang Madé. Dadong tusing nawang. Kadén dadong, Madé lakar makalemah ngijengin séngolé.”

Tiang kedék. Dadong Séngol kedék.

”Dong, jatinné Dadong kija petengé ibi?”

Dadong Sengol tusing masaut. Nyaru-nyaru pasautné .Cara ada ané engkebanga. Tiang tusing bani mamaksa apang énggal sautina.

“Nyanan dadong ngorahin.” Dadong Séngol ngalahin tiang, énggalan ada ané nagih yéh. Tiang mabalih Dadong Séngol. Patuh cara ané ibi-ibiné sabilang dagang nagih yéh tekén Dadong Séngol. Tiang nyaruang awak. Di bucun séngolé tiang ngempi. Tiang meli tipat pecel anggon ngendepang basang tiangé ané suba magending baan seduké. Kanti peteng tiang ngantiang. Kiapé nekain tiang. Kedatang tiang matan tiangé apang tusing cara ané ibi kalaina tekén Dadong Séngol.

Suba makejang dagangé mulih sagét Dadong Séngol nyagjagin tiang. Tiang makesiab. Tawanga tongos tiangé. Listriké tusing sanget ngalangin tiang. Tepukina masi tongos tiangé.

”Mai Dé. Nyanan énggalan majalan dauhé. Sinah lakar tusing lakar nepukin apa.”

”Nah, Dong.” Tiang nugtugin uli duri. Di margané suba langah ada anak. Rurungé ka pondok Dadong Séngol suung gati.

Neked jumahné tiang negak di ampikné. Umahné kiterin punyan-punyanan. Liu pesan ada jepun, sudamala, punyan kayu tulak, punyan dapdap. Cara nongos di tengah alasé rasaang tiang. Buka ané suba-suba Dadong Séngol ngénggalan mabanten ka sanggahné. Makamben sarwa putih. Tusing buka ané ibi-ibi tepukin tiang. Sayan matéja. Sayan putih tepukin tiang. Dugasé ento nedeng tilem. Suud mabanten saget Dadong Séngol ngajakin tiang maturan.

”Maturan kija Dong?”

Dadong Séngol tusing nyautin. Pagelangan liman tiangé gisina. Tiang tusing bani sanget matakon. Dadong Séngol nlektekang langit. Sagét awak tiang rasaang tiang suba cara ada di ambuné. Ngambara. Tepukin tiang guminé di beten. Makejang ané pepes entasin tiang ngenah. Dadong Séngol tusing mamunyi anang abedik. Pragat ngisiang liman tiangé. Saget ngenah téja di kaja kangin. Tiang ajaka kema. Teked di tongos téjané Dadong Sengol tuun. Tiang suud gisianga. Tiang sayan makesiab. Saget suba ada di natar purané. Purané miik ngalub. Buina liu gati canang sekaré tepukin tiang. Cara mara suud ada anak mabanten.

”Dong, pura dija ené?”

Kisi-kisiina tiang. ”Dé, ené suba purané ané ada di keneh Madéné.”

Tiang makesiab. Dadong Séngol makenyem.


Kaketus saking :
* http://imadesudiana.wordpress.com/category/cerpen-bahasa-bali/

Artikel Terkait Ring Kategori



0 komentar:

Posting Komentar

Semeton sane jagi komentar, ngicenin kritik, saran, request, utawi sekadar kenalan driki manten ring kotak komentar niki. Sampunang lali dagingin wastan sameton ne ring kotak Beri komentar sebagai. Suksma!!